17/4/11

Μικρό σεξιστικό 2 & αντιαμερικανισμός 2

Όπως αναλύσαμε ενδελεχώς σε προηγούμενη ανάρτηση η μυϊκή δύναμη είναι απαραίτητη βοηθός σε κάποιες περιπτώσεις. Όταν βέβαια υπάρχει μόνον αυτή και πέραν αυτής όχι πολλά πράματα τότε βρισκόμαστε μπροστά σε μια από τις πιο εντυπωσιακές οικογένειες του ζωικού βασιλείου που φέρει την επιστημονική ονομασία Κ.Δ.Ω.Α.

Μια από τις εξέχουσες καλλιτεχνικές προσωπικότητες της ΚΔΩΑ είναι ο αμερικανός πιανίστας Tzimon Barto. Μπορείτε να τον θαυμάσετε στη φωτογραφία που ακολουθεί:


Αν δείτε στο site του, ο Barto όχι μόνον είναι πιανιστάρα από τις λίγες, τον ακούω να παίζει και μου σηκώνονται οι τρίχες κάγκελο (διαμαρτύρονται, θέλουν να πάνε στο διπλανό δωμάτιο να μην τον ακούνε ―το δε βίντεο που παίζει Σοπέν με τα κεράκια αναμένα ήταν τόοοσο ρομαντικόόό, αααχχχ… κόντεψα να βάλω τα κλάματα και να αρχίσω να τσιρίζω: "Σάάάάκηηη" …ουπς, αυτό είναι από αλλού) αλλά εκτός από μουσική μεγαλοφυΐα είναι και το δώρο του Θεού στη λογοτεχνία και τη φιλολογία, (Όμηρο, Οβίδιο και Τσου Γιουάν δώστου να διαβάζει απ' το πρωτότυπο και πάρ' του την ψυχή, έχει και συγγραφικό ταλέντο) …χώρια που δίνει τα ολόδικά του βραβεία σύγχρονης μουσικής, αυτό που το πας; … και καλλιτέχνης και μαικήνας, εμ shampoo, εμ conditioner. Όλα τα σφάζει, όλα τα μαχαιρώνει.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η ανάρτηση κατάσχεται από το Σουηδό μάγειρα

Ωραία και στυλιζαρισμένα μας τα έγραψε παραπάνω ο μούργος, για να γράψω και γω τώρα που τον έχω ακούσει ζωντανά. Θα ξεκινήσω με το μόνο θετικό που έχω, για να μη νομίζετε πως είμαι προκατειλλημένος. Ο τύπος έχει μια πολύ ευρεία παλέττα δυναμικών διαβαθμίσεων. Μπορεί να πετύχει εκπληκτικά ppp. Αλλά μέχρι εκεί. Τα υπόλοιπα είναι φτηνά και ανούσια.

Τον άκουσα να παίζει τον πρώτο κονσέρτο για πιάνο του Τσαϊκόφσκι. Τη συγκεκριμένη συναυλία την παρακολούθησα με μία φίλη μου, πρώην μουσικό της ορχήστρας που τον συνόδευε. Από τις πρώτες νότες ήδη κοιταχθήκαμε με αποτροπιασμό. Όσο περνούσε η ώρα τα σχόλιά μας γινόταν όλο και χειρότερα: "Από πού κι ως πού αφήσαν αυτόν τον τύπο να παίξει εδώ πέρα;!"

Ο Σίμωνας επιβεβαίωσε με το παίξιμο και την παρουσία του δύο προκαταλήψεις/στερεότυπα:
1. Πως οι μποντυμπιλντεράδες δε χαμπαριάζουν και πολλά από τέχνη
2. Πως οι Αμερικανοί σε γενικές γραμμές δεν καταλαβαίνουν και πολλά από ευρωπαική κουλτούρα.

Επιστρέφω, το παίξιμό του είχε πάρα πολλές δυναμικές διαβαθμίσεις, αλλά όλες ήταν εντελώς κενές περιεχομένου. Ήταν όλες εντελώς φορμαλιστικές. Καμία σχέση με το πάθος ή την τραγική ευαισθησία που απαιτούσε η μουσική. Λέει p η παρτιτούρα, παίζουμε σιγά, λέει f βαράμε τα μούσκουλα στα πλήκτρα  ―κι απ' αυτά του περισσεύουν. Η μουσική του προσέγγιση συνήθως τελείωνε στο "αχ, έχει ωραία μελωδία, θα το παίξω". Μέχρι εκεί. Μπορεί κανείς να το καταλάβει αυτό αν ακούσει το Πρελούντιο του Σοπέν και κυρίως αν δει το ντεκόρ. Όποιος νομίζει πως χρειάζεται κεράκια για να παίξει/ακούσει/απολαύσει το πρελούντιο του Σοπέν είναι απλώς γελοίος. Και ερχόμαστε έτσι στο τελευταίο ερώτημα: "Πώς κάνει αυτός ο άνθρωπος καριέρα στον χώρο της κλασικής μουσικής;" Η απορία θα μου μείνει αναπάντητη και το γεγονός πως το κοινό τον χειροκρότησε ιδιαίτερα θερμά σε εκείνη τη συναυλία με κάνει να αμφιβάλλω και για μένα. Μήπως δεν καταλαβαίνω;

ΥΓ: Με τα χρόνια και την εμπειρία κλίνω στο να θεωρώ πως ένας καλλιτέχνης δε χρειάζεται να τυπώνει στο πρόγραμμα το βιογραφικό του. Όποιος και να είναι, ό,τι και να έχει κάνει θα το αποδείξει ή δε θα το αποδείξει επάνω στη σκηνή. Συνήθως αυτοί που γράφουν τα εκτενέστερα βιογραφικά είναι και οι πιο γελοίοι. Παρεπιπτόντως, ο Μπάρενμποϊμ τυπώνει ίσως το εκτενέστερο βιογραφικό που έχω διαβάσει ποτέ. Περι αυτού όμως περισσότερα σε μελλοντική ανάρτηση.

18 σχόλια:

Rowlf είπε...

Αίσχος!
Καταγγέλλω τον Σουηδό μάγειρα που μου τσούρνεψε το post. Θα το τελείωνα, το είχα στο πρόχειρο να κάθεται (μαζί με άλλα πεντακόσια).

Πάντως παρότι έχω ακούσει μόνο μια ηχογράφηση θα συμφωνήσω στην ετυμηγορία: ο τύπος είναι γκάου.

Ανήκει στην κατηγορία των μουσικών που δεν είναι σε θέση να εμβαθύνουν στο ελάχιστο. Κοιτούν την παρτιτούρα και το μόνο που καταφέρνουν να δουν είναι μια σειρά από νότες· στο μυαλό τους οι νότες αυτές ποτέ δε φτιάχνουν συσχετισμούς με τις άλλες νότες, ποτέ δεν παίρνουν σχήμα και νόημα, ποτέ δε σημαίνουν τίποτα περισσότερο από "μια σειρά από νότες". Καθώς λοιπόν δε μπορούν να εμβαθύνουν και να δουν το έργο ως κάτι περισσότερο από έναν κατάλογο οδηγιών/ακροβατικών που ορίζει η παρτιτούρα το παίξιμό τους είναι απίθανα αψυχολόγητο.

Τώρα, για το πως έκανε καριέρα ο συγκεκριμένος έχω κάποιες υποψίες… δεν είναι και ο μόνος.

Rowlf είπε...

Παρεπιπτόντως για το κοινό:

Πότε ήταν; πριν δυο-τρία χρόνια είχε περάσει από Θεσσαλονίκη μεριά για μια βόλτα ο Πογκορέλιτς κι έπαιξε με την ΚΟΘ το 2ο Ραχμάνινοφ.

Είναι μέχρι σήμερα η πιο εντυπωσιακή συναυλιακή καταστροφή που έχω παρακολουθήσει. Πέρα από τα ότι 'ναι tempi η ερμηνεία περιοριζόταν στο εξής κάθε φράση ξεκινούσε φορτίσιμο σφορτσάντο και εξέπνεε αμέσως σε πιανίσιμο. Όλες οι φράσεις ολόκληρου του κοντσέρτου έτσι. Αυτό το πουλούσε ως άποψη. Είχε δώσει και μια συνέντευξη που είχε πει τις σχετικές παπαριές για τα χάπατα που θα πήγαιναν ("ο καλλιτέχνης έχει χρέος να τολμά και να παραβιάζει το κάθε τι, δεν υπάρχουν όρια").

Τον άκουγα και σκεφτόμουν, δε μπορεί έχει πάθει εγκεφαλικό, κάτι, πάντως δεν είναι καλά στα μυαλά του. Από δίπλα μου ένας μικρούλης, μάλλον σπουδαστής σε κάποιο ωδείο, μονολογούσε: "αυτό είναι διασυρμός του Ραχμάνινοφ".

Και όμως το κοινό τον καταχειροκρότησε. Για μεγάλο πιανίστα τους τον σερβίρανε για τέτοιο τον χειροκροτήσανε.

Γύρισα σπίτι έχοντας αμφιβολίες για τον εαυτό μου. Ψάχνοντας στο δίκτυο βρήκα διάφορες κριτικές που επιβεβαίωναν την εντύπωσή μου και ηρέμησα δεν είχα εγώ το πρόβλημα.

Να τι του γράφανε οι New York Times

the schwedisch chef είπε...

Μόλις διάβασα την κριτική των ΝΥΤ. Χειρότερη κριτική δεν έχω ξαναδιαβάσει.

the schwedisch chef είπε...

Ξέχασα να γράψω στην ανάρτηση, πως ο Σίμωνας θα έπρεπε να παίζει στο Λας Βέγκας και όχι στις αίθουσες συναυλιών της Ευρώπης. Είναι περισσότερο διάδοχος του Λιμπεράτσε, παρά κάποιου μεγάλου πιανίστα που τιμά τηνς ευρωπαϊκή παράδοση

Rowlf είπε...

Bingo!

Rowlf είπε...

Ο Πογκορέλιτς ξεφεύγει από την κατηγορία του αψυχολόγητου και πάει κατευθείαν στον ψυχάκια

http://www.youtube.com/watch?v=57nvdjyv9HU&feature=related

από τα σχόλια στο βίντεο:

―A travesty of Chopin, absolutely terrible and bizarre.
―Indeed, and I think that's putting it mildly. The man has gone from being arbitrary to just plain perverse. As I commented on his mauling of Chopin's Op. 62, no. 2, I have come to believe Pogorelich gains pleasure in such acts of distortion and desecration. He's willful and self-indulgent; I think he simply hates Chopin. There's nothing else that can explain his yanking around of these masterpieces.

saetiger είπε...

Ο Μπάρτο (κάτι σαν μπάοκ ακούγεται αυτό) κέρδισε λέει ένα διαγωνισμό δυο συνεχόμενες χρονιές στη σειρά (two consecutive years in a row). Έτσι λεει η vita του. Μπορούσε δηλαδή να τον κερδίσει και δυο συνεχόμενες χρονιές αλλά όχι στη σειρά; Απίστευτος ο τύπος δηλαδή.

Ο πλεονασμός του βιογραφικού του αντικατοπτρίζει το παίξιμό του. Ο μάγειρας έχει δίκαιο για τα βιογραφικά. Αν δεν καταργηθούν σίγουρα θα μας προϊδεάζουν γι' αυτό που θα ακούσουμε.

saetiger είπε...

Προσέξτε επίσης ότι όλες οι παράγραφοι, εκτός της πρώτης, στη Vita αρχίζουν με τo όνομα και το επώνυμο του σολίστα. Όπως και τις φράσεις του τις αρχίζει με τον ίδιο τρόπο.

Ως συγγραφέας πάντως θα έπρεπε να είναι λίγο πιο ευαίσθητος σε τέτοια στυλιστικά ατοπήματα. Κανένα Writing Seminar δεν πήρε εκεί στη Φλόριντα;

the schwedisch chef είπε...

@saetiger
Καλύτερα να μην διαβάσουμε τα μυθιστορήματά του δηλαδή;

Rowlf είπε...

@ saetiger
δε χρειάζεται να δούμε ειδικά το βιογραφικό. Το site που είναι ολόκληρο σε flash και έχει τον κέρσορα να φωτίζει σαν κεράκι (για να είναι ασορτί με το βίντεο, άραγε;) φωνάζει από μακριά.

Παλιότερα πάντως το βιογραφικό του ήταν πιο πλούσιο, έγραφε ότι διαβάζει (ή μήπως μεταφράζει; δε θυμάμαι) Όμηρο από το πρωτότυπο και άλλα τέτοια. Τώρα το έκανε πιο λιτό.

Τη συνήθεια να επαναλαμβάνεται στην αρχή κάθε παραγράφου το όνομα σε ένα βιογραφικό την έχω συναντήσει σε αρκετούς ακόμα. Η επανάληψη αυτή μου θυμίζει τη γνωστή φράση: πες ό,τι θες για μένα, αρκεί να γράψεις σωστά το όνομά μου. Με τόση επανάληψη, δε μπορεί, το όνομα θα καταχωρηθεί σωστά στη μνήμη των αναγνωστών. Και αυτό είναι που μετράει.

Rowlf είπε...

Σκέφτομαι το παίξιμο, το βιογραφικό, το στιλ του site, την εικόνα που θέλει να προβάλει για τον εαυτό του, τη γενικότερη αισθητική που το σύνολο αυτών των στοιχείων φτιάχνει και νομίζω ότι έχουμε μια αρκετά στερεοτυπική εικόνα ενός νεόπλουτου Αμερικανού.

Πάντως μπορεί να τονίσαμε σε αυτή τη συζήτηση αυτά τα στοιχεία και ο μάγειρας συχνά να ξεσπαθώνει κατά των Αμερικανών που οι "ευγενείς" Ευρωπαίοι δε θα τους παίρνανε στα σοβαρά κτλ Αλλά ας υπενθυμίσω εδώ ότι ο πολύ χειρότερος σε υπεροψία και επιδειξιομανία Πογκορέλιτς είναι Ευρωπαίος, πνευματικό παιδί της πραγματικά σπουδαίας ρωσικής σχολής του πιάνου και ότι ήταν ένας Αμερικανός που με την κριτική του τον έβαλε στη θέση του.

Καραγκιόζηδες υπάρχουν παντού.

saetiger είπε...

Μάγειρα, συμφωνώ ότι ο τύπος αποτελεί βαριά μορφή αμερικανίτιδας. Με το να την λέμε όμως στους βάρβαρους Αμερικανούς ως Ευρωπαίοι που ξέρουν από τέχνη και πολιτισμό του παρελθόντος, απλώς επιβεβαιώνουμε στα μάτια των Αμερικανών (και όχι μόνο) το στερεότυπο των κακιασμένων, παρηκμασμένων και σνομπ Ευρωπαίων. Γιατί τα στερεότυπα πάνε πάντα δυο δυο σαν τους Χιώτες και μάλιστα είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Το ένα τρέφει το άλλο.

Και δεν είναι μόνο οι Ευρωπαίοι που θεωρούν τους Αμερικανούς κακόγουστους. Ισχύει και το αντίστροφο. Το στερεότυπο του κακόγουστου Ευρωπαίου (κυρίως Γερμανού) δίνει και παίρνει στην Αμερική. Μουσική τέκνο, στενά παντελόνια, άπλυτα μαλλιά, μπλουζάκια με διάφορα κουλά επάνω κτλ. Πάνω κάτω αυτό περιγράφει ο όρος Euro-trash.

Ελπίζω ο τύπος να μη διαβάζει και Νέα Ελληνικά και παρεξηγηθεί πάντως.

Rowlf είπε...

Γιατί να παρεξηγηθεί; Το όνομά του το έχουμε γράψει σωστά.

Θυμήθηκα ένα σχετικά γνωστό ανεκδοτολογικό περιστατικό με τον Charles Ives. Τον πλησίασε μια κυρία από κάποια Ευρωπαϊκή χώρα που επισκεπτόταν τις Ηνωμένες Πολιτείες και πιστεύοντας ότι του κάνει φιλοφρόνηση του είπε: "Μαέστρο, μου κάνει εντύπωση πως γράφετε μουσική ενώ βρίσκεστε τόσο μακριά από την παράδοση". Στο οποίο έλαβε από τον Ives την απάντηση: "Κυρία, εμένα μου κάνει εντύπωση πως γίνεται να γράφει κανείς μουσική ενώ βρίσκεται μέσα στην παράδοση".

the schwedisch chef είπε...

@saetiger

Συνειδητά επέλεξα να αναφέρω τα δύο στερεότυπα. Υπάρχουν λόγοι που δημιουργούνται τα στερεότυπα και τα στερεότυπα υπάρχουν για να διαψεύδονται.

Όσο για τους Γερμανούς και την απουσία γούστου, το ξέρουν και οι ίδιοι. Όσον αφορά τη μουσική, αναγνωρίζουν πως μόνο ο Μότσαρτ έχει γράψει καλόγουστη μουσική και γι' αυτό αποτελεί εξαίρεση. Έχω την εντύπωση πως γενικώς η μουσική του Μότσαρτ αντιμετωπίζεται με κάποια καχυποψία από τους Γερμανούς. Μου έδωσες ιδέα για ανάρτηση τώρα.

ds είπε...

Διαφωνώ καθέτως με την άποψή σου για τα βιογραφικά. Όχι μόνο δεν με ενοχλούν αλλά τα βρίσκω πολύ χρήσιμα σε κάποιο πρόγραμμα.

Όσο για Μπάρενμποιμ σίγουρα θα διαφωνήσουμε πάλι μιας και τον θεωρ΄ψ από τους κορυφαίους μαέστρους της εποχής μας (δεν ξέρω τι έπιασε τους Βερολινέχουν και έπελεξαν τον Sir Rattle στη θέση του Μπάρενμοιμ -- κάθε μία ηχογράφηση που έχει κάνει ο Μπάρενμποιμ με την Staatskappell Berlin έχει πάρει διθυραμβικές κριτικές, ενώ ακόμα ο Rattle παλεύει να πάρει έστω και μία θετική - με εξαίρεση το BBC Music Magazine, για ευνόητους λόγους)

ds είπε...

"Όσο για τους Γερμανούς και την απουσία γούστου, το ξέρουν και οι ίδιοι."

Αναρωτιέμαι τι άλλο στερεότυπο θα διαβάσω σε αυτό το ιστολόγιο (όσο το διαβάζω ακόμα...)

Waldorf είπε...

@ Dynx
ενημερώνω ότι η ανάγνωση αυτού του blog δεν είναι υποχρεωτική!

the schwedisch chef είπε...

@ Dynx

Καλώς τα παιδιά. Με αυτά που γράφεις θα πλακωθούμε κάποια στιγμή, αλλά μην ανησυχείς, θα το απολαύσω. Τα στερεότυπα τα χρησιμοποιώ πάντα με δόση είρωνείας. Όσο για τον Μπάρενμποϊμ, πάρε για αρχή να διαβάσεις αυτήν την ανάρτηση

http://statler-waldorf-balcony.blogspot.com/2009/07/barenboim-2.html

Τους κριτικούς τους έχω γραμμένους και έχω και εσωτερικές πληροφορίες, τις οποίες θα ανεβάσω σύντομα.