8/1/09

Πόσο μαλάκας είσαι; (κύριε Stokowski)

Νομίζω ότι κάτι που θα έχετε διαπιστώσει ως τώρα είναι ότι σε αντίθεση με τις γαλατικές αβρότητες του γκουρμέ σεφ (τις ποιες του ποιου;), εγώ ως αδέσποτος κοπρίτης δεν καταλαβαίνω από τέτοια σαλονάτα, δε δίνω μία για τους τύπους, τις ευγένειες και τα savoir faire κι άμα φορτώσω στην κράνα (πράγμα καθόλου δύσκολο) αρχίζω να δαγκώνω (αφού δε μου ρίξανε ακόμα φόλα, πάλι καλά).

Η αφορμή για το κείμενο που ακολουθεί βρίσκεται στα σχόλια μιας ανάρτησης του αγαπητού Mahler76. Θερινό του το κάναμε το blog με τον μάγειρα και ζητούμε συγγνώμη για αυτό. Μπορεί αυτά να μοιάζουν για τους περισσότερους ψιλά γράμματα, αλλά τουλάχιστον για εμάς καθόλου δεν είναι, το ακριβώς αντίθετο. Νομίζω ότι οι αναρτήσεις για θέματα ερμηνείας που ξεκίνησε ο μάγειρας, θα παρουσιάσουν πολύ ωραία το πως γενικότερα ο μουσικός κόσμος αντιμετωπίζει διάφορα σχετικά θέματα. Η ανάρτηση αυτή συμπληρώνει πράγματα με τα οποία ασχολήθηκαμε σε άλλες παλιότερες. Και βέβαια μαλάκας δεν είναι μόνο ο Stokowski, αλλά κυρίως εγώ που κάθομαι και ασχολούμαι αναλυτικά με τον παπάρα (το λέει και το άσμα).

Μ' αυτά και μ' αυτά λοιπόν θυμήκα ένα CD που είχα πάρει πριν καιρό με επανενορχηστρώσεις του Stokowski ήδη εξαιρετικά, άψογα, τελειότατα ενορχηστρωμένων έργων από άλλους πολύ ικανότερους τεχνικά και απείρως σημαντικότερους καλλιτεχνικά (και ήταν από τις περιπτώσεις που έκλαψα τα λεφτά μου ―να πω ότι δεν ήξερα; μόνη χρήση του δίσκου πια είναι ως παράδειγμα προς αποφυγήν, "τι να μην κάνετε σε καμιά περίπτωση" για σπουδαστές ενορχήστρωσης).

Για να θυμίσω τι προηγήθηκε, παραπέμπω στην ανάρτηση "ενορχήστρωση εναντίον σύνθεσης", αλλά βεβαίως και στην ανάρτηση του Chef για την ενορχήστρωση του Schoenberg στον Brahms. Στις παρατηρήσεις που θα ακολουθήσουν βρίσκεται και η διαφορά στην ποιότητα του Schoenberg ως ενορχηστρωτή από τον Stokowski όπως την επισημαίνει και την διακρίνει ορθότατα ο Σουηδός στην ανάρτησή του. Μπορεί δηλαδή και του Schoenberg η ενορχήστρωση να απέχει πολύ καλλιτεχνικά από το ύψος π.χ. του Ravel στις Εικόνες από μια Έκθεση ή των άλλων παραδειγμάτων που δόθηκαν, αλλά ο Schoenberg δεν παύει να είναι από τους πιο σοβαρούς, καταρτισμένους και βαθείς γνώστες της παράδοσης και ως ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες της εποχής του ακόμα και εκεί που αποτυχγάνει βρίσκεται σε άλλες, πολύ μακρινές, σφαίρες από έναν τυχάρπαστο ημιμαθή επιδειξία όπως ο Stokowski.

Δεν του έφτανε λοιπόν του Stokowski η εκπληκτική ενορχήστρωση στη Νύχτα στο Φαλακρό Βουνό που έκανε ο Rimski-Korsakov, ένας από τους σημαντικότερους δασκάλους ενορχήστρωσης στην ιστορία της μουσικής και συνθέτης, είχε δική του ―καλύτερη― άποψη ως ημιμαθής και ως μη-συνθέτης.

Θαυμάστε [την Συμφωνική του Bournemouth διευθύνει ο José Serebrier ―και η εκτέλεση είναι πάνω-κάτω στο ίδιο χάλι με την ενορχήστρωση]:

Αρχικά τουλάχιστον, θα κάνω πως η ενορχήστρωση του Korsakov δεν υπάρχει γιατί η σύγκριση έτσι κι αλλιώς είναι μοιραία. Ο un certain plume σε σχόλιό του είχε χρησιμοποιήσει μια φράση για τον Boulez, "η φαντασμαγορία του ηχοχρώματος μπορεί να κρύψει καμιά φορά την ένδεια βαθύτερων ιδεών". Είχα βρει ―και συνεχίζω να βρίσκω― άδικη αυτήν την φράση για τον Boulez. Πολλά μπορεί να του καταλογίσει κανείς, να διαφωνεί μαζί του, να μην του αρέσουν αυτά που έχει κάνει (δεν εννοώ τον plume σε καμιά περίπτωση, καταλαβαίνω τι ήθελε να πει και που το πήγαινε με το σχόλιό του), αλλά σίγουρα δεν μπορούμε να τον κατηγορήσουμε για επιδειξιομανία, επιφανειακότητα και έλλειψη γνώσεων. Αντιθέτως όλα αυτά ταιριάζουν απόλυτα στις προσπάθειες του Stokowski. "Φαντασμαγορία ηχοχρώματος" και τίποτε άλλο από κάτω. Νεοπλουτίστικη επιδειξιομανία, ενορχήστρωση επιπέδου "έχω και κότερο". Τι εννοώ;

Η ενορχήστρωση του Stokowski είναι σαφέστατα φανταχτερή. Ορχηστρικά εφέ και ηχοχρωματικές προβολές διαδέχονται αφειδώς το ένα το άλλο εντελώς αψυχολόγητα και ασύνδετα, παρακολουθούμε ένα tour de force ορχηστρικών δυνατοτήτων. Αλλά μόνον αυτό, θα μπορούσε να πρόκειται απλώς για ένα κατάλογο ηχοχρωματικών συνδυασμών και τεχνικών εκτέλεσης που τους παράγουν. Ο μαέστρος, στην προσπάθειά του να (επι)δείξει τις δυνατότητες του οργάνου του (της ορχήστρας), καταφέρνει να πηδήξει (αν με εννοείτε) τη μουσική, καταστρέφει κατ' αρχήν τη συνέχεια (αλλά όχι μόνον αυτή) του μουσικού κειμένου του Mussorgsky. Χαρακτηρίζω ημιμαθή τον Stokowski γιατί το μόνο που μας δείχνει είναι το ότι γνωρίζει τρόπους οργανικών συνδυασμών προς επίτευξη ηχοχρωματικών αποτελεσμάτων και εφέ, αλλά η ενορχήστρωση είναι πολύ, μα πάρα πολύ, περισσότερο από αυτό.

Όλα αυτά συμβαίνουν κυρίως γιατί απουσιάζει κάποια ουσιαστική ενορχηστρωτική συνέπεια, μια ενορχηστρωτική στρατηγική, αν θέλετε. Απουσιάζει με άλλα λόγια η σκέψη ενός συνθέτη. Ο Schoenberg όσο κι αν λειτούργησε απλά ως ενορχηστρωτής, ήταν συνθέτης, ήθελε δεν ήθελε ήταν κομμάτι του εαυτού του η συνθετική σκέψη, μπορούσε να την καταπιέσει, αλλά όχι να την εξαφανίσει τελείως. Στην περίπτωσή του αυτό που φταίει είναι η ατολμία του λόγω του δέους που αισθανόταν μπροστά στην ιερή για τον ίδιο μουσική του Brahms. Παρ' όλα αυτά υπάρχει συνέπεια και συνθετική στρατηγική και βαθειά γνώση για το τι είναι, τι κάνει και τι λέει η μουσική που ενορχήστρωσε, κάτι που ακούγεται από την πρώτη ως την τελευταία νότα. Ο Stokowski δεν καταλαβαίνει από τέτοια, στόκος ο Stokowski.

Ας γίνω λίγο πιο συγκεκριμένος με παραδείγματα, όσο μου επιτρέπει η γραμμικότητα ενός blog και η έλλειψη παρτιτούρας. Ας δούμε τι κάνει στα πρώτα δευτερόλεπτα του έργου ο Stokowski.
Στο απόσπασμα αυτό υπάρχουν δυο κύριες γραμμές, το μπάσο και η γραμμή με τα τρίηχα δέκατα έκτα (η σβουριστή ―για να το πω επιστημονικά και δόκιμα). Ο Stokowski επιχειρεί να κάνει με το καλημέρα σας ένα εντυπωσιακό ενορχηστρωτικό crescendo (ενορχηστρωτικό crescendo ονομάζουμε την εντύπωση της αύξησης του ηχητικού όγκου ή καλύτερα το σταδιακό πύκνωμα του φάσματος ―αυτό μπορεί να συνοδεύεται από ταυτόχρονη αύξηση της έντασης, δηλ. crescendo, μπορεί και όχι. Η πιο απλή μέθοδος για να γίνει ένα ενορχηστρωτικό crescendo είναι η είσοδος σταδιακά όλο και περισσότερων οργάνων. Το πασίγνωστο Bolero του Maurice Ravel θα μπορούσε να περιγραφεί ως μια περίπτωση ενός τεράστιου ενορχηστρωτικού crescendo). Παρακάμπτω εδώ το ερώτημα για το πόση σοφία ενορχηστρωτικής οικονομίας κρύβει αυτή η τακτική: "αν κάνεις από την αρχή τέτοια πράγματα, τι θα μείνει να κάνεις στην κορύφωση;". Πέρα από αυτό ο Stokowski καταφέρνει το σχεδόν αδύνατο: να κάνει ένα ενορχηστρωτικό crescendo καθώς εξελίσσεται να έχει ελάχιστη ηχοχρωματική συνάφεια με τον ίδιο του τον εαυτό. Η ενορχήστρωση δεν αναδεικνύει το προϋπάρχον μουσικό κείμενο (το φθογγικό υλικό, τις φράσεις, την άρθρωση κτλ), αλλά συγκρούεται με τις πληροφορίες που αυτά μεταφέρουν. Πιο συγκεκριμένα η συνέχεια του σχήματος της γραμμής του μπάσου υπονομεύεται από τις τουλάχιστον ερωτηματικές και μεσοβέζικες επιλογές του Stokowski: πρώτα ακούμε το σχήμα του μπάσου από έγχορδα πιτσικάτο και κατόπιν από ξύλινα πνευστά στακάτο. Η αύξηση του ηχητικού όγκου επιτυγχάνεται μεν, αλλά θα περιμέναμε η χρήση των ξύλινων πνευστών να γίνει προσθετικά στο πιτσικάτο των εγχόρδων (έγχορδα πιτσικάτο & ξύλινα στακάτο τη 2η φορά) ώστε να υπάρχει τουλάχιστον κάποια ελάχιστη ηχοχρωματική συνάφεια για να γίνει η σύνδεση στο μυαλό μας. Πέρα από αυτό η αλλαγή αυτή είναι λανθασμένη και έναν ακόμη λόγο που αναλύεται παρακάτω.

Η πολυπλοκότητα της ενορχηστρωτικής γραφής του Stokowski είναι δυσανάλογη της πολυπλοκότητας του μουσικού κειμένου του Mussorgsky. Βέβαια στα χέρια ενός ικανού δημιουργού αυτό πιθανόν δε θα ήταν πρόβλημα (μας το απέδειξε ο Anton Webern στην 6φωνη φούγκα από τη Μουσική Προσφορά. O Webern δημιουργεί μια δική του λογική επάνω στο κείμενο του Bach ενώνει τελείες που προϋπάρχουν και αποκαλύπτει νέα σχήματα. Ο Stokowski απλώς κινείται ευκαιριακά). Ας δούμε λίγο ακόμα γιατί στον Stokowski αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της ενορχήστρωσής του. Ο Mussorgsky αφού παρουσιάσει μια πρώτη φορά το βασικό υλικό στην πρώτη του φράση (καλύτερα υποενότητα) την αρχή της οποίας σχολίασα στο παράδειγμα παραπάνω, επαναλαμβάνει (κατά μια συνήθη συνθετική τακτική της εποχής) αυτούσια αυτήν την φράση. Στην επανάληψη αυτή το ίδιο μουσικό κείμενο ενορχηστρώνεται από τον Stokowski ως εξής:
Ενώ το μουσικό κείμενο (φθογγικό υλικό) είναι ακριβώς ίδιο, ενορχηστρωτικά έχουν γίνει αλλαγές σε κάθε επίπεδο. Στο μπάσο ειδικότερα που είχαμε σχολιάσει παραπάνω στη θέση του πιτσικάτο έχουμε παίξιμο col legno battuto από τα έγχορδα που είναι πιο ασαφές στο ρυθμικό του αποτέλεσμα από το αντίστοιχο πιτσικάτο (πορεία από καθαρή άρθρωση σε πιο ασαφή), ενώ το ήπιο στακάτο των ξύλινων πνευστών τη δεύτερη φορά έχει αντικατασταθεί από τον διαπεραστικό μεταλλικό ήχο των χάλκινων πνευστών (πορεία από ήπια σε οξεία άρθρωση ―και αναντίστοιχη σε σχέση με το πρώτο μισό της φράσης). Η προσπάθεια ήταν στην επανάληψη της φράσης ο ήχος να γίνει πιο επιθετικός και πιο γεμάτος. Εκτός που αυτό δεν πετυχαίνει και απλώς ακούγεται διαφορετικός και χωρίς ισορροπία (αν δεν ήταν οι ίδιες νότες θα πασχίζαμε να καταλάβουμε τι γίνεται), τίθεται το ερώτημα κατά πόσο δικαιολογείται ο ενορχηστρωτής να εισάγει τέτοιες διαφοροποιήσεις και αντιθέσεις τη στιγμή που το μουσικό κείμενο δεν έχει κάποια τέτοια πρόθεση. Ακόμα κι αν θεωρήσουμε ότι μια ενορχηστρωτική αντίθεση μπορούσε να λειτουργήσει στο σημείο αυτό και πάλι ο Stokowski θα είχε αποτύχει διότι η αντίθεσή του δεν θα ήταν τόσο έντονη ώστε να είναι αρκετά σαφής κάποια πρόθεση ηχοχρωματικής διαφοροποίησης. Με άλλα λόγια όπως και να την γυρίσεις την ενορχήστρωσή του είναι πάντα μια μεσοβέζικη, ανούσια μουσικά, αλλά φανταχτερή προσπάθεια. Αν οι φράσεις αυτές απείχαν ικανή απόσταση μεταξύ τους μια τέτοια προσέγγιση ενορχηστρωτικής διαφοροποίησης πιθανόν να ήταν θεμιτή. Θα έδειχνε και σε επίπεδο ενορχήστρωσης ότι βρισκόμαστε σε διαφορετικό τμήμα του έργου ότι έχει υπάρξει κάποια εξέλιξη στην ιστορία που μας "διηγείται" ο συνθέτης, ότι η μουσική έχει προχωρήσει, έχει πάει αλλού. Έτσι όπως συμβαίνει διαδοχικά δε βοηθά την μουσική. Προσπαθεί να πει περισσότερα από όσα πραγματικά υπάρχουν να πει. Η ενορχήστρωση προχωρά πιο γρήγορα από το κείμενο. Επιπλέον οι ηχοχρωματικές διαδοχές δεν δημιουργούν μια αίσθηση λογικής συνέχειας σύμφωνης με τα σχήματα της μουσικής. Αυτό ορισμένες στιγμές έχει τραγικά αποτελέσματα. Ακούστε το ακόλουθο καταγέλαστο:
Το μουσικό σχήμα σπάει χωρίς προφανή λόγο και καταλήγει να είναι μια καρικατούρα (ξέρω ότι ο Mussorgsky στο πρωτότυπο έχει τις οκτάβες που χρησιμοποιεί ο Stokowski ―και που έχει αλλάξει ο Rimski-Korsakov― αλλά το αποτέλεσμα αυτής της ενορχήστρωσης καταφέρνει να γελοιοποιήσει τη μουσική· αντί να αποκαταστήσει την αρχική πρόθεση του συνθέτη μάλλον δίνει περισσότερο δίκιο κι από όσο ίσως αρχικά ήμασταν διατεθειμένοι να δώσουμε στον Rimski-Korsakov για την αλλαγή του).

Ακόμη περισσότερο, η ενορχήστρωση σε έργα όπως αυτό έχει και ψυχολογικό ρόλο: κάθε σχήμα, κάθε μοτίβο έχει ένα συγκεκριμένο χαρακτήρα, η ανάθεση σε συγκεκριμένους οργανικούς συνδυασμούς αυτών των στοιχείων είναι αναπόσπαστο μέρος του χαρακτήρα της μουσικής και των θεμάτων. Οι συνεχείς διαφοροποιήσεις του Stokowski μοιάζουν να αγνοούν αυτό το πολύ βασικό και καταστρέφουν κάθε σχέση μεταξύ μοτίβου και ηχοχρώματος. Τίθεται τέλος και ζήτημα γενικότερης ταυτότητας του ήχου. Ενώ όταν ακούει κανείς την ενορχήστρωση του Korsakov έχει την εντύπωση ότι πράγματι ακούει ένα έργο της ρωσικής μουσικής σχολής και παράδοσης, όταν ακούει τον  Stokowski ακούει κάτι που όχι μόνο δεν ακούγεται ρωσικό, δεν έχει καν κάποια συγκεκριμένη ταυτότητα ήχου. Αλλά ειδικά αυτό το τελευταίο φαντάζομαι ότι θα μοιάζει με πολύ ψιλά γράμματα.

Δεν ξέρω αν ακούγονται πολύ σκληρά όλα αυτά που καταμαρτυρώ στον Stokowski, αλλά βρίσκω ότι και λίγα του έσυρα. Ευτυχώς ή δυστυχώς δε διακατέχομαι από μεγαλύτερες δόσεις μαζοχισμού για να ασχοληθώ πιο αναλυτικά μαζί του. Αντί επιχειρημάτων για αυτά που είπαμε για τον Stokowski στον Mahler76 κατηγορηθήκαμε ότι είμαστε αγενείς και μας υπέδειξαν ότι δεν μπορούμε να μιλάμε έτσι. Κατά τη δική μου οπτική, αγένεια και προσβολή είναι η μετριότητα. Αγένεια και προσβολή είναι η επιφανειακή και υποκριτική ευγένεια ειδικά όταν αυτή υπάρχει σε βάρος κάποιων standards. Διά ταύτα: επιμένω στο χαρακτηρισμό μου ότι πρόκειται για μια από τις μεγάλες ντροπές της κλασικής μουσικής.

Κλείνοντας ας ακούσουμε και την ενορχήστρωση του Nikolai Rimski-Korsakov για να στρώσει το αφτάκι μας [ο πολύς Valery Gergiev διευθύνει ―ορχήστρα και όχι νεροτσουλήθρα όπως παραπάνω― την Φιλαρμονική της Βιέννης]. Παρατηρήστε πόσο ξεκάθαρα σε αυτή την εκδοχή είναι τόσο τα μικροδομικά (μοτίβα, άρθρωση, φράσεις κτλ) όσο και τα μακροδομικά (διαδοχές επεισοδίων, σειρά κορυφώσεων κτλ) στοιχεία του έργου.

Υπόμνημα/Σημείωση:
Η ανάρτηση αυτή έχει γραφτεί εδώ και κάποιο καιρό. Ο καλός μάγειρας διάβασε το κείμενό μου και με συμβούλεψε απλά να διορθώσω την σειρά των παρατηρήσεών μου γιατί με τον τρόπο που τις έχω πηγαίνω μπρος-πίσω. Έχει δίκιο. Μετά όμως από σκέψη αποφάσισα να μη διορθώσω τη σειρά. Τα προβλήματα που εντοπίζω στην ενορχήστρωση αυτή δεν μπαίνουν εύκολα σε κατάλογο και σειρά ιεράρχησης α,β,γ… αλλά με τον ένα ή άλλο τρόπο συνδέονται και διαπλέκονται μεταξύ τους. Προτίμησα λοιπόν την μπερδεμένη σειρά με την οποία τα διαπίστωσα αρχικά.

21 σχόλια:

mahler76 είπε...

τελικά αυτό δεν ήταν ένα πόστ αποκατάστασης του Stokowski που λέγαμε.

Οκ πρέπει να πώ πως διαβάζοντας το κείμενο και τα αποσπάσματα δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω, όπως και να παραδεχθώ πως ως άνθρωπος που δεν έχω ιδικές γνώσεις μου είναι εύκολο να εντυπωσιαστώ από κάτι τέτοιο που τέρπει σε ένα βαθμό τις αισθήσεις μου χωρίς να μπορώ εξετάσω την αλήθεια, ειλικρίνεια, η ποιότητα του αποτελέσματος.

Εχω κατεβάσει και ένα cd με ενορχηστρώσεις του σε έργα Wagner. Θα το ακούσω από περιέργεια αν κι εκεί πρέπει να γίνεται ορυμαγδός...

όσο για την αντιπαράθεση που λές στο μπλόγκ μου, νομίζω είχε να κάνει περισσότερο με την "σκληρή" γλώσσα που χρησιμοποίησες και που όπως λές για σένα είναι εντελώς δικαιολογημένη και δεν έχω να πώ κάτι πάνω σε αυτό αφού καταλαβαίνω πως νιώθεις ότι ο Stokowski προσβάλει βάναυσα αυτό που αγαπάς.

Για το τί σπουδές και αν έχει ο ίδιος συνθέσει κάτι δεν το γνωρίζω. Θα με ενδιέφερε να ακούσω πάντως και αντίλογο αν υπάρχει.

Πάντως είναι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάρτηση και χαίρομαι που την έκανες. Thanks!!

Rowlf είπε...

Mahler,
σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

Ένα από τα στοιχεία/ελαττώματα του χαρακτήρα μου είναι ότι μπορεί να γίνομαι αρκετά δεικτικός πράγμα που συχνά δε μου βγαίνει σε καλό. Δυστυχώς δεν το ελέγχω πάντα.

Η ανάρτηση άργησε να ανεβεί γιατί δεν ήξερα τι εντύπωση θα δώσει το ύφος της. Τελικά με βγάλανε στο κλαρί οι υπόλοιποι και κυρίως ο μάγειρας. Μάγειρα, το γάμησα το blog κι εσύ λείπεις και δεν το απολαμβάνεις!

Συμπέρασμα: όταν κάποτε με πιάνει και αφηνιάζω, αφήστε να γαβγίζω. Θα γαβγίσω, θα γαβγίσω, που θα πάει θα μου περάσει…

αρφ…

un certain plume είπε...

Τι κρίμα που ο Stokowski έφυγε νωρίς και δεν πρόλαβε να ενορχηστρώσει και Μανωλίδου.

Rowlf είπε...

Αμ δεν είναι μόνο η Μανωλίδου, πολλοί μου έρχονται στο νου που την τραβάει ο οργανισμός τους μια χορταστική ενορχήστρωση Stokowski (…μήπως να το κάνουμε project σαν τον Mikhashoff?)

Alozanfan είπε...

Εμένα πάντως μ' άρεσαν οι παρορμητικές ενορχηστρώσεις του Stokowski. Η εκτέλεση που επέλεξες είναι απαράδεκτη. Ο Serebrier παρ' ό,τι υπήρξε βοηθός του Stokowski δεν μοιάζει να πήρε ίχνος από την δυναμικότητα των ερμηνειών του. Αν ακούσει κανείς το CD της Decca (Phase 4) με τον ίδιο τον ενορχηστρωτή που έχει τα ίδια έργα (Εικόνες από Έκθεση, Σουίτα από Γκοντούνοφ και Νύχτα στο Φαλακρό Βουνό) αυτό είναι μέρα με την νύχτα σε σύγκριση με το αντίστοιχο του Serebrier σε Naxos.
Η διασκευή του μ' άρεσε σαν μια πρωτότυπη εναλλακτική μορφή ενός κομματιού που άκουσα τις άπειρες φορές από ένα σωρό διαφορετικές ερμηνείες της ίδιας βερσιόν (του Rimsky-Korsakov). Γράφτηκε για τις ανάγκες της Φαντασίας του Disney και προσπαθεί να προβάλλει ένα ηχόχρωμα που συνδυάζεται πολύ καλά με το τι βλέπουμε επί σκηνής.
Εδώ μπορεί νάστε μια παρέα που συμφωνεί ότι ο Stoki ήταν στόκος αλλά πρέπει να ξέρετε ότι υπάρχουν κι' άλλοι που βρίσκουν τις διασκευές του αν μη τι άλλο απολαυστικές (δεν θα έλεγα σώνει και καλά αριστουργηματικές ή εμπνευσμένες).

Rowlf είπε...

Alozanfan,
καλωσόρισες.

Το ξέρω ότι εκτέλεση που έβαλα δεν είναι καλή (το γράφω εξάλλου), αλλά αυτή μου έλαχε και δε με ενδιαφέρει να βρω καλή εκτέλεση της συγκεκριμένης ενορχήστρωσης.

Πέρα από αυτό καλά κάνουν και διασκεδάζουν με τον Stokowski όσοι διασκεδάζουν. Εδώ δε μας αφορά το πως τη βρίσκει ο καθένας, ούτε μπορεί αυτό να είναι αντικείμενο συζήτησης και διαπραγμάτευσης.

Η υπερέκθεση σε ορισμένα έργα που επισημαίνεις δε σημαίνει ότι δίνεται εκ των προτέρων άφεση αμαρτιών σε κάποιον να τα πάρει να τα κάνει θερινά και να πρέπει κι από πάνω να του λέμε και μπράβο, τι ωραίο, καινούριο το 'κανες το μαγαζί.

Καλώς ή κακώς υπάρχουν κάποια πλαίσια (ειδικά σε αυτή τη μουσική) και υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που κάνουν τις ενορχηστρώσεις του Stokowski άθλιες. Εξέθεσα μερικούς που αφορούν κυρίως στο συγκεκριμένο έργο. Αν θεωρείς ότι κάτι από αυτά που γράφω δεν ισχύει, σε παρακαλώ να το επισημάνεις.

Να ρωτήσω τέλος και το εξής: αν ο Stokowski ήταν τόσο σημαντικός ενορχηστρωτής, τότε γιατί δεν διδάσκεται πουθενά αλλά αγνοείται παντελώς στην ενορχήστρωση; Πρόκειται για καμιά παραγνωρισμένη ιδιοφυΐα;

(Όχι, δεν είμαστε μια μόνο μια "παρέα" που δεν μας αρέσει ο Stokowski)

mahler76 είπε...

όταν ανέβαζα την διασκευή του Stokowski στο κοντσέρτο του Βιβάλντι ποτέ δεν πίστευα πως θα γινόταν τόση συζήτηση πάντως.

Rowlf είπε...

Κάθισα και ξέθαψα παρτιτούρες και ανάμεσα και την ενορχήστρωση του Korsakov. Γράψτε λάθος στο εξής: το "σβουριστό" σχήμα δεν είναι τρίηχα δέκατα έκτα όπως γράφω, είναι τρίηχα όγδοα (ξέρω σας συγκλόνισε η αλλαγή, αλλά ας είμαστε ακριβείς).

Ανώνυμος είπε...

Δεν ξέρω τι είναι χειρότερο, η εκτέλεση ή η ενορχήστρωση;

Rowlf είπε...

Μα είναι σετάκι.

Aggelos είπε...

Σε γενικές γραμμές οι συμφωνικές μεταγραφές του Stokowski θεωρούνται "μπασταρδοποιήσεις".
Καταλαβαίνω πως δεν τις συμμερίζεστε.

Για εμένα όμως είναι καταπληκτικός! Θεωρώ την ενόρχήστρωση του Stokowski ως ονειρική. Ο "ήχος Stokowski" είναι πλούσιος, απολαυστικός, τρυφηλός, λουκούλειος, δαπανηρός. Είναι μια ορχηστρική έκσταση, μια ορχηστρική μεταρσίωση! Μεγάλη λατρεία υπάρχει για τις πλούσιες ορχηστρικές ηχηρότητες του Stokowski!
Οι συμφωνικές του μεταγραφές δεν είναι απλοϊκές μεταγραφές, αλλά επανα-συνθέσεις.
Παρεμπιπτοντως ο Stokowski έκρυβε μονίμως το μουσικό του background. Είχε και ως "σύμβουλο" στις ενορχηστρώσεις τον Cailliet.
http://en.wikipedia.org/wiki/Lucien_Cailliet




Ο Leopold Stokowski ενορχηστρώνει το έργο Fantasy & Fugue BWV542 του Johann Sebastian Bach!
Η ενορχήστρωση περιλαμβάνει: 4 φλάουτα, 3 όμποε και 1 αγγλικό κόρνο, χεκελόφωνο, 3 κλαρινέτα, 1 μπάσο-κλαρινέτο και 1 κοντραμπάσο κλαρινέτο, 3 φαγκότο και 1 κοντρα-φαγκότο, άλτο-σαξόφωνο, 6 γαλλικά κόρνα, 4 τρομπέτες, 3 τρομπόνια, τούμπα, τύμπανο, μπάσο τύμπανο, γκονγκ, και έγχορδα!!
Η φούγκα->
http://www.sendspace.com/file/yaz2h8

Τι έχετε να δηλώσετε????????????????????????????

Rowlf είπε...

Άγγελε,
θα σε στενοχωρήσω μου φαίνεται.

«Ο "ήχος Stokowski" είναι πλούσιος, απολαυστικός, τρυφηλός, λουκούλειος, δαπανηρός.»

Φιλολογίες ή άλλα λόγια να αγαπιόμαστε. Εγώ αυτό τον "πλούσιο" ήχο τον χαρακτηρίζω νεόπλουτη επιδειξιομανία και αναλύω νομίζω επαρκώς γιατί.

Επ' αυτού και πέρα από τι εντύπωση σου δίνει προσωπικά έχεις να πεις τίποτα ουσιαστικό; Αν είναι να κάνουμε συζήτηση για τις ενορχηστρώσεις του έχει νόημα να μιλήσουμε σε τεχνικό και σε όχι σε παραφιλολογικό επίπεδο.

Όχι επανασυνθέσεις δεν είναι όπως και να το γυρίσεις. Έχω δει καλύτερες και πιο ισορροπημένες μαθητικές ενορχηστρώσεις.

Εξίσου (αν όχι περισσότερο) εκτρωματική και αψυχολόγητη είναι η ενορχήστρωση της φούγκας σε σολ (μια από τις πιο ωραίες του Bach). Βαριέμαι να αναλύω (και πολύ ασχολήθηκα με δαύτον), αλλά καταστρέφει τελείως την αρμονική αλληλουχία του έργου. Μοιάζει να μην καταλαβαίνει (ή να μην τον νοιάζει) γιατί γίνεται η έκθεση γιατί ακολουθούν τα επεισόδια και μετά ξαναεμφανίζονται τα θέματα και οι απαντήσεις και τα επεισόδια κτλ και το πως όλα αυτά συνδέονται μέσω του αρμονικού ιστού. Γίνονται κορυφώσεις χωρίς λόγο. Αυτά για τη δομική σκέψη της ενορχήστρωσης της φούγκας. Να μην πιάσω τα του ήχου καθαυτά γιατί θα συγχυστώ.

Τον Cailliet γιατί τον αναφέρεις; Ως συνθέτης και ενορχηστρωτής είναι ασήμαντη και αμελητέα περίπτωση. Κακό του κεφαλιού του αν το είχε για σύμβουλο.

Καταλάβετέ το, δεν συγκρίνονται οι καραπαπαριές (δεν βρίσκω πια άλλο χαρακτηρισμό) του Stokowski και του Cailliet και διαφόρων ομοίων με τον Schoenberg, τον Ravel, τον Webern, τον Rimsky-Korsakov.

Aggelos είπε...

Δεν με στεναχωρείς. Ανταλλαγή απόψεων κάνουμε.
Πραγματικά απεχθάνεσαι εκ βαθέων την ενορχήστρωση του.
Ψυχραιμία πάνω από ολα. Είμαστε πολιτισμένοι άνρθωποι, δεν χρειάζεται να έχουμε ψηλά τους τόνους.
Οι συμφωνικές μεταγραφές του Στόκι είναι τόσο ιδιωματικές.
Οι συμφωνικές του μεταγραφές είναι σα να προσθέτει κάποιος χρώμα σε μια ασπρόμαυρη ταινία.
Για πλάκα σου λέω, (έαν μισείς τόσο πολύ τις ενορχηστρώσεις του) θα σου πρότεινα να μαζευτείτε με φίλους και να κάνετε πορεία διαρμαρτυρίας στην εταιρία Naxos & Chandos για να μη βγάλουν και άλλα CDs με ενορχηστρώσεις Stokowski!

Τον Cailliet τον ανάφερα επείδη υπήρξε η φημολογία ότι ο Στοκι έδεινε τις οδηγίες σε αυτόν, και ο δεύτερος τις ενορχήστρωνε. Δηλαδή ο Cailliet ήταν ο ενορχηστρωτης φάντασμα στην όλη υπόθεση. Αυτή η φημολογία ξεκίνησε επειδή ο το μουσικό παρελθον του Στόκι ήτανε σκιώδες.
Αλλά τα στοιχεία δείχνουν πως δε συνέβη κάτι τέτοιο.


Στη φούγκα σε Σολ Ελλάσσονα, εγώ πρόσεξα τα μαζικά ξύλινα που έχει η ενορχήστρωση. Αυτό το παρδαλό, πολύχρωμο, πολυποίκολο ηχόχρωμα των ξύλινων μου προκαλεί έκσταση.
Και κυρίως η ολόλαμπρη/περίλαμπρη αποκορύφωση στην τελική δήλωση του θέματος, είναι ενα μεταρσιωτικό άκουσμα.
Πες δύο λόγια για το όλο άκουσμα please!
Μπορεί να απεχθάνεσαι τον "ήχο" Stokowski και εγώ δεν βρίσκομαι εδώ για να σου αλλάξω την άποψη, αλλά θέλω να μου κάνεις μια μονάχα χάρη: ψυχραιμία και μην κορώνεις. Σε θερμοπαρακαλω!....



Οι εκτελέσεις του Serebrier στο CD Mussorgsky-Stokowski ήσαν κάπως μουντές-πληκτικές.
Ειδικά η "Νύχτα στο Φαλακρό Βουνό" με τον Serebrier δεν με ικανοποίησε.
Eδώ έχουμε μια εκτέλεση από Erich Kunzel & Cincinnati Pops Orchestra, για τo έργο "Νύχτα στο Φαλακρό Βουνό" από Mussorgsky-Stokowski.
http://www.sendspace.com/file/5chail



Επίσης μια τρυφηλή ενόρχηστρωση είναι το "Rondo alla Turca" του Wolgang Amadeus Mozart.
Ενορχήστρωση για: 2 πίκολο, 2 κλαρινέτα, 1 φαγκότο, 2 γαλλικά κόρνα, 2 τρομπέτες, 1 τρομπόνι και μια τούμπα, τρίγωνο, κύμβαλα, μπάσο τύμπανο και έγχορδα.
Λατρεύω αυτές τις ακατάπαυστες εναλλαγές ανάμεσα σε ξύλινα και έγχορδα. Το τρίγωνο κρούεται όταν εκτελούν τα ξύλινα, ενώ τα κύμβαλα και το μπάσο τύμπανο κατα τα έγχορδα.
http://www.sendspace.com/file/gombek

Rowlf είπε...

Η ενορχήστρωση της φούγκας σε σολ κάθε άλλο παρά πρωτοτυπία σκέψης δείχνει, ενώ υπάρχουν στοιχεία που με κάνουν πραγματικά να απορώ για τις γνώσεις του ενορχηστρωτή.

Ένα μικρό παράδειγμα: στην έκθεση (αρχή της φούγκας) βάζει σταδιακά τα έγχορδα. Το πιο προφανές. Και ο τελευταίος μαθητής αυτό θα έκανε. Τελειώνει η έκθεση και αρχίζει ένα επεισόδιο. Η ενορχήστρωση δεν αλλάζει καθόλου για να μας δείξει την αλλαγή (από μόνο του αυτό ως εδώ δεν είναι τόσο κακό όσο είναι μπανάλ, η συνέχεια όμως το κάνει κάκιστο). Και εκεί που το επεισόδιο κλείνει (γίνεται πτώση) και ξαναμπαίνει το θέμα αρχίζουν να βαράνε. Αν επιλέξεις με την ενορχήστρωση να τονίσεις μέσω αντιθέσεων (από μόνες τους αυτές οι έντονες αντιθέσεις ως επιλογή για μια αντιστικτική γραφή που σημασία έχει η συνεχής ροή είναι οριακές ακόμα κι αν τις χειριστεί κανείς τέλεια, πόσο μάλλον εδώ) τα μορφολογικά στοιχεία της φούγκας, οφείλεις να το κάνεις με συνέπεια και όχι όπου σου καπνίσει: δηλαδή διαφορετικά την έκθεση (και πιθανόν και τα μικρά επεισόδια που συνδέουν την διαδοχή των θεμάτων και των απαντήσεων μέσα στην έκθεση), διαφορετικά το επεισόδιο και πάλι διαφορετικά την επανεμφάνιση του θέματος κοκ και πάντως όλα αυτά οφείλουν να μη χαλούν τη συνεχή ροή της αντίστιξης.

Ένα άλλο πράγμα που μας ενδιαφέρει στην ενορχήστρωση είναι η ορχήστρα να είναι όλον (κοινώς να ισορροπεί). Η είσοδος των πνευστών γίνεται εξίσου απροσδόκητα ήτοι αψυχολόγητα (όπως παραπάνω η αλλαγή στη δυναμική των εγχόρδων) με ταυτόχρονη άτακτη υποχώρηση των εγχόρδων. Δεν ακούμε συμφωνική ορχήστρα, ακούμε πρώτα ορχήστρα εγχόρδων και μετά μπάντα. Οι δυο καταστάσεις δεν συνδέονται (αν το έκανε αυτό μαθητής, ο οποιοσδήποτε θα τον είχε κόψει χωρίς δεύτερη σκέψη) και χάνουμε τον ειρμό της σκέψης του Bach. Ακόμα και όταν συνυπάρχουν οι διαφορετικές ομάδες δεν επιτυγχάνεται η ζητούμενη (υποτίθεται) μίξη ηχοχρωμάτων ώστε να έχουμε το προαναφερθέν "όλον". Ακούμε έγχορδα από τη μια και πνευστά από την άλλη, ασύνδετα. Μόνο καλή τεχνική και γνώση δεν δείχνουν όλα αυτά. Την πορεία προς την τέλεια πτώση στο τέλος την αφήνω ασχολίαστη (πιο τερατώδης δύσκολα θα μπορούσε να γίνει).

κτλ κτλ Δεν έχεις από που να το πιάσεις και που να το αφήσεις.

Οι εταιρίες μπορούν να βγάζουν ό,τι θέλουν. Το ότι βγαίνει κάτι σε δίσκο δεν το καταξιώνει, ούτε σημαίνει τίποτα ουσιαστικό.

Σταματώ εδώ. Πραγματικά δεν έχω άλλο χρόνο ούτε διάθεση να ασχοληθώ και άλλο με τον Στοκόφσκι.

Aggelos είπε...

Για την ενόρχηστωση του Δημήτρη Μητρόπουλου για την Fantasia & Fugue BWV542 τι έχεις να σχολιάσεις?
http://www.filefactory.com/file/af87714/n/Mitropoulos_Fantasia_rar

Rowlf είπε...

Άγγελε,
θα πω δυο πράγματα μόνο για τη φούγκα και μετά δυο γενικές παρατηρήσεις.

Θα ήθελα να έβλεπα και την παρτιτούρα αυτής της ενορχήστρωσης. Δεν είμαι σίγουρος για το τι ακριβώς γίνεται σε κάποια σημεία, αν είναι θέμα ενορχήστρωσης ή ηχογράφησης και ορχήστρας κάποιες ηχοχρωματικές λεπτομέρειες.

Κατ' αρχήν όπως βλέπεις και ο Μητρόπουλος ξεκινά με το αυτονόητο (να βάλει σταδιακά τα έγχορδα). Εκεί όμως τελειώνουν οι ομοιότητες με τον Stokowski. Εδώ έχουμε (και αυτό ακούγεται από μακρυά) ενορχήστρωση συνθέτη. Υπάρχουν προβολές οργάνων και ομάδων της ορχήστρας αλλά είναι απείρως πιο ισορροπημένες πχ μπορεί σε συγκεκριμένα σημεία να κυριαρχούν τα πνευστά, αλλά στο συνολικό ηχόχρωμα συμβάλλει και κάποια άλλη λεπτομέρεια η οποία και είναι ο συνεκτικός κρίκος (πχ πιτσικάτο) είτε με αυτά που προηγήθηκαν είτε προετοιμάζει αυτά θα ακολουθήσουν. Ισορροπημένη γραφή και στις μεταβάσεις και αν τη δει κανείς στατικά ανά στιγμή. Η ενορχήστρωση (που δεν έχει τις χοντροκομμένες αντιθέσεις του Stokowski) δεν συγκρούεται με την αντιστικτική γραφή της φούγκας.

Σύγκρινε επίσης πόσο πιο καθαρή είναι στο Μητρόπουλο η πορεία της φούγκας και πως είναι καθαρά τα δομικά της στοιχεία.

Σε γενικές γραμμές έχουμε μια καλή/σωστή ενορχήστρωση, σε τεχνικό επίπεδο η ενορχήστρωση του Μητρόπουλου απέχει έτη φωτός από αυτή του Stokowski. Αλλά καλλιτεχνικά δυστυχώς είναι απλά μια ενορχήστρωση. Σε παραπέμπω στην ανάρτηση για την ενορχήστρωση στο Brahms του Schoenberg που έκανε ο Σουηδός μάγειρας και στην ενορχήστρωση του Webern στη φούγκα από τη μουσική προσφορά.

Το πρόβλημα είναι γενικότερο: η αντιστική γραφή και η μουσική σκέψη του Bach δεν ενδιαφέρεται για το ηχόχρωμα, το ηχόχρωμα είναι τελείως δευτερεύον στοιχείο αυτής της μουσικής (είναι το "παρεμπιπτόντως" της υπόθεσης). Οι ηχοχρωματικές δυνατότητες μιας συμφωνικής ορχήστρας είναι κάτι το ξένο και το περιττό για μια τέτοια γραφή. Έτσι κάθε προσπάθεια απλής ενορχήστρωσης αυτής της μουσικής όσο σωστή και αν είναι, είναι εκ των προτέρων καταδικασμένη σε καλλιτεχνική αποτυχία.

Ο Βέμπερν πέτυχε καλλιτεχνικά γιατί μέσω της ενορχήστρωσης του αποδομεί συστηματικά τον Bach. Όπως ο Ραβέλ είχε δηλώσει ότι η επαναληπτικότητα του Μπολερό φτιάχνει ένα ορχηστρικό περίβλημα χωρίς μουσική, εννοώντας ότι αυτό που μένει να παρακολουθήσουμε αφού αυτό είναι το μόνο που εξελίσσεται είναι η ενορχήστρωση (η ηχοχρωματική εξέλιξη), έτσι και ο Βέμπερν πετυχαίνει γιατί χρησιμοποιεί ως νεκρό κουφάρι, ως σκελετό (καθώς όπως είπα παραπάνω είναι ένα μουσικό κείμενο ηχοχρωματικά νεκρό, μονοδιάστατο) τις δαιδαλώδεις γραμμές του Bach τις οποίες ντύνει με τον εαυτό του, τη σάρκα του. Πέρα από τη λογική της φούγκας του Bach, ακούμε μια διαδοχή ηχοχρωμάτων που φτιάχνει άλλες ανεξάρτητες μορφές οργάνωσης και λογικής· ενώ η φούγκα εξελίσσεται και μας λέει τη ιστορία της, ένα άλλο τελείως διαφορετικό δράμα παίζεται στο ηχοχρωματικό επίπεδο (με το οποίο δεν ασχολείται η φούγκα). Προβάλλει στο τέλος όχι ένας ενορχηστρωμένος Bach (όπως στο Μητρόπουλο ή τον Στοκόφσκι ή τον Σαίνμπεργκ ή τον Έλγκαρ ή τον Μάλερ ή πόσους άλλους), αλλά ένας μεταμορφωμένος Βέμπερν με μια υποψία Μπαχ κάπου στο background.

Aggelos είπε...

A, μάλιστα.... Ευχαριστώ για την ανάλυση!
Γιατί όμως να θεωρείς "καλλιτεχνικές αποτυχίες" τις συμφωνικές μεταγραφές του Μπαχ από οποιοδήποτε συνθέτη/μαέστρο?
Εγώ κυρίως θέλω έναν ενορχηστρωμένο Μπάχ να ακούω, και όχι έναν Anton Webern με "ψήγματα" Bach κάπου εκεί στο βάθος.


Επίσης από το έργο Fantasy & Fugue In G Minor BWV 542, ορίστε και η φαντασία όπως την ενορχηστρώνει ο Στοκόφσκι.
http://www.sendspace.com/file/28ksw3




Επιπροσθέτως ένα έργο του Claude Debussy που με συναρπάζει είναι το "La Soiree dans Grenade" (Night in Granada). O Stokowski ενορχηστρώνει για 4 φλάουτα, 2 όμποε και 1 αγγλικό κόρνο, 3 κλαρινέτα και 1 μπάσο κλαρινέτο, 2 φαγκότο και ένα κοντραφαγκότο, 4 γαλλικά κόρνα, 3 τρομπέτες, 4 τρομπόνια, 1 τούμπα, τύμπανο, ταμπουρίνο, μαρίμπα, γκονκ, τυμπανο μπάσο & τενόρο, κύμβαλα, βιμπράφωνο, πιάνο, 2 άρπες και έγχορδα.
http://www.sendspace.com/file/fv5w4w


Κάποιοι θεωρούν πως η κατανοησιμότητα της ορχηστρικής ιδιοσυστασίας στο μυαλό του Στοκόφσκι, φαίνεται από τις συμφωνικές μεταγραφές (του) για έργα του Debussy.

Aggelos είπε...

Εγώ θαρρώ πως και Rene Leibowitz είναι αξισέβαστος.
http://www.bach-cantatas.com/Bio/Leibowitz-Rene.htm
http://www.bach-cantatas.com/Arran/OT-Leibowitz.htm

Για δώστε ένα άκουσμα.

Mussorgsky, orch. Rene Leibowitz : Night on Bare Mountain
Royal Philharmonic Orchestra, conducted by Rene Leibowitz
http://www.sendspace.com/file/u2xorf



J.S. Bach, orch. Rene Leibowitz : Passacaglia & Fugue in C minor, BWV 582
Royal Philharmonic Orchestra, conducted by Rene Leibowitz
http://www.sendspace.com/file/2cmvyw

Aggelos είπε...

Εν αρχή, θα ήθελα να φέρω ενώπιόν σας την ενορχήστρωση του Leonidas Leonardi (η αλλιώς γνωστός ως Leon Leonardi, ή Leonid Leonardi) για τις "Εικόνες σε μια Έκθεση" του Modest Mussorgsky. Ετούτη η ενορχήστρωση δεν έχει ηχογραφηθεί ποτέ.
http://www.lucksmusic.net/cat-symph/showdetailMain.asp?CatalogNo=08431


Ο επιφανής διευθυντής ορχήστρας Leonard Slatkin χρησιμοποίησε στην πρώτη του σύνταξη από "Pictures at an Exhibition") ένα απόσπασμα από την ενορχήστρωση του Leonidas Leonardi ( Συγκεκριμένα το Promenade III & Tuileres).
Εντούτοις, ο κύριος Slatkin δεν ηχογράφησε (εμπορικώς) ποτέ την πρώτη του σύνταξη για κάποια εταιρία.
Η πρώτη του σύνταξη είχε ως εξής :
1. Promenade (Lawrence Leonard)
2. Gnomus (Vladimir Ashkenazy)
3. Promenade II(Lucien Cailliet)
4. The Old Castle (Sergei Gorchakov)
5. Promenade III (Leonidas Leonardi)<---
6. Tuilleries (Leonidas Leonardi)<---
7. Bydlo (Sir Henry Wood)
8. Promenade IV (Lucien Cailliet)
9. Ballet of the chicks (Lucien Cailliet)
10. Goldenberg (Sergei Gorchakov)
11. Promenade V (Lucien Cailliet)
12. Limoges (Mikhail Tushmalov)
13. Catacombs (Leopold Stokowski)
14. Con Mortuis (Sir Henry Wood)
15. Baba Yaga (Maurice Ravel)
16. Great Gate (Maurice Ravel)
Βλέπουμε δηλαδή 9 διαφοεριτούς ενορχηστρωτές. Στην δεύτερη σύνταξη, ο Leonard Slatkin μαζί τον Edward Johnson "κατέβασαν" 15 διαφορετικούς ενορχηστρωτές. Όπως φυσικά γίνεται αντιληπτό, ο Maurice Ravel δεν θα μπορούσε να απουσιάζει....



Pianist Joanna MacGregor interviewing Leonard Slatkin, Vladimir Ashkenazy, Edward Johnson and Lawrence Leonard about "Pictures at an Exhibition", before the concert at the BBC Proms 1991.
Part1
http://www.youtube.com/watch?v=4cUg5DiGOd4

Part2
http://www.youtube.com/watch?v=x-qNwq7gKvg


Introductory speech by Leonard Slatkin
http://www.youtube.com/watch?v=cqFSIlI-PGs

Part1 ( Promenade I, Gnomus, Promenade II, Old Castle)
http://www.youtube.com/watch?v=bRydpS69d0A

Part 2 (Promenade III, Tuileries, Bydlo, Promenade IV, Unhatched Chicks, 2 Polish Jews ) <-- (Leonidas Leonardi εδώ πέρα)
http://www.youtube.com/watch?v=LNxSnyDMKuI

Part 3 ( Promenade V, Limoges, Catacombs, Cum Mortuis )
http://www.youtube.com/watch?v=0P1teqjBdeY

Part 4 (Baba-Yaga, The Grate Gate of Kiev )
http://www.youtube.com/watch?v=Bx7tImOXHf8

*encore* - - Great Gate of Kiev (Sir Henry Wood)
http://www.youtube.com/watch?v=k38QV4ZTwN8



Oμολογουμένως, εδώ παρουσιάζονται ενδιαφέρουσες ενορχηστρώσεις. Έχουμε Leonidas Leonardi, Lucien Cailliet, Sir Henry Wood, Lawrence Leonard, Vladimir Ashkenazy κ.λπ...

Ζήτω ο Leonidas Leonardi!!!!
Ζήτω ο Lucien Cailliet!!!
Ζήτω ο Sir Henry Wood!!!!

Aggelos είπε...

Λίγα λόγια για τον Λεωνίδα.
Leonidas Leonardi was a pupil of Maurice Ravel. A new version of "Pictures" was commissioned by the publishers of Mussorgsky's piano original (W. Bessel & Co., Paris) since they were quite taken aback by the enormous success of the Maurice Ravel version following its premiere in 1922 under Sergei Koussevitzky's direction. They had assumed that Koussevitzky's commission would not be a success so they asked an orchestration pupil of Ravel himself, Leonidas Leonardi (1901-1967) to provide them with an orchestral version of their own which would out-do Ravel's. Leonardi duly obliged, dedicated his arrangement to Igor Stravinsky, and conducted the premiere himself with the Lamoureux Orchestra in Paris on 15 June 1924. The US Premiere took place when the New York Symphony Orchestra played it on 4 December 1924 under the baton of Walter Damrosch.
Η ενορχήστρωση του Leonidas Leonardi είναι η κάτωθι : 2 flutes & 1 piccolo, 2 oboes & 1 cor anglais, 2 clarinets & 1 bassclarinet, 2 bassoons & 1 contra-bassoon, 1 soprano saxophone, 1 alto saxophone, 1 tenor saxophone -- 8 horns, 4 trumpets & 2 cornets, 3 trombones, 2 bass tubas -- 2 harps, piano, glockenspiel, celeste, bells, clashed cymbals, suspended cymbals, snare-drum, triangle, tam-tam, bass drum, timpani and strings.


Επίσης αν είδατε, στην πρώτη σύνταξη υπάρχει και ο Mikhail Tushmaloff, ο πρώτος που ενορχήστρωσε τις "Εικόνες σε μια Έκθεση".
http://randomclassics.blogspot.com/2010/12/pictures-at-exhibition-in-tushmalov.html

http://imslp.org/wiki/Pictures_at_an_Exhibition_%28Mussorgsky,_Modest_Petrovich%29

Aggelos είπε...

Όπως έχουμε δηλώσει άλλοι που έχουν ενορχηστρώσει Night on Bare Mountain είναι ο
-Rene Leibowitz
http://www.youtube.com/watch?v=okhp7HSXO7I

-Gottfried von Einem
http://www.youtube.com/watch?v=AkfTei9NJe8
https://en.wikipedia.org/wiki/Gottfried_von_Einem

-Charles Gerhardt version
http://www.youtube.com/watch?v=PhXiPdJ6Z-8




Άλλες ενορχηστρώσεις του Rene Leibowitz είναι οι ακόλουθες

-Franck / Rene Leibowitz : Panis Angelicus
-Mozart / Rene Leibowitz : Fantasia for Mechanical Organ KV594, for double string orchestra [Boelke-Bomart Inc.]
http://www.schott-france.com/shop/9/show,303112.html

-Schoenberg / Rene Leibowitz : Three Songs Op. 48 (for Low Voice and Orchestra) [Boelke-Bomart Inc.]
Instrumentation : 1,1, 2+1, 1, - 1,1,1,0 - hp - pf.

-Schubert / Rene Leibowitz : Fantasia in C Major (originally for violin and piano D. 934) [Boelke-Bomart Inc.]
Instrumentation : 2,2,2,2 - 2,2,3,1 - pf - str
http://www.schott-france.com/shop/9/show,308325.html

-Schubert / Rene Leibowitz : Fantasia in F Minor (originally for piano 4-hands) [Boelke-Bomart Inc.]
Instrumentation : 2,2,2,2 - 2,2,3,1 - timp - str
http://www.schott-france.com/shop/9/show,319689.html

-J.S. Bach / Rene Leibowitz : Toccata and Fugue In D Minor BWV 565 [Boelke - Bomart / Mobart Music Publishers]
instrumentation : pic.2(2.pic).2(2.ca).Ebcl.1.bcl.2.cbsn-4.2.2.btbn.1-timp.perc(tri, cym, tam-t, tamb, b.d)-hp.pno(cel)-str
http://www.schott-france.com/shop/Sheet_Music/orchestra/2682321/2263327/show,303087.html


Bach / René Leibowitz : Passacaglia and Fugue, BWV 582
http://www.youtube.com/watch?v=uv6sSFGJmbM