5/1/10

Βρείτε τις διαφορές

Το πιο ασυγχώρητο πράγμα στην εμπορική μουσική είναι η ισοπέδωση της έντασης. Μια θεμελιώδης παράμετρος του ήχου, ένα από τα πιο ικανά εκφραστικά μέσα της μουσικής μένει ανεκμετάλλευτο και τείνει σε μια μονοδιάστατη αναπαράσταση.

…the dynamic range is the difference between the quietest and loudest parts. For instance, classical music utilizes a huge dynamic range by suddenly moving from very low to very high volume, the cannons in the 1812 Overture being a primary example. Most dance and pop music on the other hand, has a deliberately limited dynamic range so that it remains permanently up front and "in your face".
Rick Snoman, Dance Music Manual
Δεν είναι μόνο η ένταση, σχεδόν κάθε μουσική παράμετρος έχει συρρικνωμένο εύρος. Αυτό έχει ως συνέπεια ένα αισθητικό κορεσμό. Και αυτό είναι που κάνει αυτή τη μουσική εμπορική: η δημιουργικότητα και η έκφραση υποκύπτουν στην ανάγκη η μουσική να είναι συνεχώς αισθητή  ακόμα και στις συνθήκες ενός cafe ή ενός club όπου ο ήχος της ομιλίας των θαμώνων πρέπει ανά πάσα στιγμή να καλύπτεται ή να περιβάλλεται από ένα σταθερό, αμετάβλητης έντασης υπόβαθρο. Άλλος λόγος: μια μουσική με αυτούς τους περιορισμούς αναπαράγεται χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα οπουδήποτε με οποιαδήποτε μέσα, ένα ραδιοφωνάκι της πλάκας με ανύπαρκτης ποιότητας ηχεία καταφέρνει να αποδώσει σχεδόν το σύνολο της ηχητικής πληροφορίας ενός τραγουδιού της Madonna, ενώ συρρικνώνει σε μη αποδεκτό βαθμό το ηχητικό εύρος πχ μιας Συμφωνίας του Mahler.

Η μελέτη για τους διάφορους βαθμούς ελευθερίας της αισθητικής πληροφορίας που έγινε στην §4 υποδεικνύει ότι πολλές "παράμετροι απόκλισης" που τη διέπουν (χροιές, δυναμική, μεταβατικά έναρξης του ήχου, κατανομή των στοιχείων που σχηματίζουν τα σύμβολα μέσα στο ηχητικό αντικείμενο, σφορτσάντο, κ.α.) συνδέονται με τη γενική διάσταση έντασης (δυναμική). Προκύπτει λοιπόν ότι κάθε συστηματική αλλοίωση της διάστασης "ένταση" L θα υποβαθμίσει σε πολύ σημαντικό βαθμό το αισθητικό μήνυμα. Συνδυάζοντας τη διαπίστωση αυτή με την παρατήρηση που κάναμε στο τέλος της §4 για τον τρόπο ακρόασης της σημασιακής πληροφορίας με επιλεκτική καταστροφή του αισθητικού μέρους του μηνύματος.
Ουσιαστικά με τη μέθοδο αυτή υποβιβάζουμε προοδευτικά τη "δυναμική" εώς το όριο καταστροφής της κατανοήσιμης σημασίας του μηνύματος. Γνωρίζουμε βέβαια ότι έτσι η πρώτη που θα εξαφανιστεί είναι η αισθητική πληροφορία. Η μελέτη αυτής της γνωστής με τον όρο εξομάλυνση μεθόδου, που εμείς κάναμε για τη μουσική και άλλοι (Τσέρρυ) για την ομιλία, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είναι δυνατόν να μειώσουμε τη δυναμική, δηλαδή την έκφραση του σήματος, στο μηδέν περίπου (απεριόριστη εξομάλυνση) χωρίς να αλλοιώσουμε σημαντικά την κατανοησιμότητα του ηχητικού μηνύματος, διαφυλάσσοντας δηλαδή σχεδόν ακέραιη τη σημασιακή πληροφορία.
…………………
Το ηχητικό αντικείμενο περιορίζεται σε μια στενή ζώνη, με το ίδιο πάντα πλάτος και εξελίσσεται στο μελωδικό επίπεδο. Τα σύμβολα αποτελούνται από ένα μόνο στοιχείο της ίδιας πάντοτε έντασης ― όποια θέση κι αν έχει το "ύψος" του. Από το αισθητικό μέρος απομένουν μόνο τα καθαρά χρονικά στοιχεία, παραλλαγές διάρκειας και ρυθμού, αποκλίσεις από τις ονομαστικές αξίες των μουσικών φθόγγων ― τελικά ελάχιστο ποσοστό από το τεράστιο αισθητικό δυναμικό του μηνύματος.
Abraham Moles, Θεωρία της Πληροφορίας και Αισθητική Αντίληψη

[Σημ: το βιβλίο του Moles είναι παλιό αλλά παραμένει εξαιρετικά ενδιαφέρον. Στην ελληνική μετάφρασή του εντοπίζω διάφορα προβλήματα στην απόδοση όρων της ακουστικής, της θεωρίας σήματος και των θεωρητικών της μουσικής, κάποια είναι προφανή λάθη πχ σε άλλο σημείο διαβάζουμε για συμφωνικά διαστήματα αντί του σύμφωνα διαστήματα, ενώ για άλλα αναρωτιέμαι αν έχουν αποδοθεί με τον καλύτερο τρόπο πχ στο απόσπασμα παραπάνω καταλαβαίνω ότι με το "μεταβατικά έναρξης του ήχου" εννοεί τα transients αλλά δεν είμαι βέβαιος (καθώς δεν είναι το αντικείμενό μου) αν αυτή είναι η πιο σωστή απόδοση].

9 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Breite tis diafores, breite tis omoiothtes h' ti kanei niaou niaou sta keramidia?

Rowlf είπε...

Μα τι λες τώρα, μάγειρα, αφού
all music is created equal in universal harmony, music speaks for itself & music speaks to the soul.

Ααα, θα ξεράσω μόνο που τα έγραψα…

Ανώνυμος είπε...

Auto to aggliko pou to brhkes?

Rowlf είπε...

Γιατί έχω την εντύπωση ότι η ερώτηση είναι όχι που το βρήκα αλλά γιατί το βρήκα;

Ανώνυμος είπε...

To giati to brhkes mporw na sto apanthsw kai na sou pros8esw ki alla. Epimenw, pou to brhkes?

Ανώνυμος είπε...

Loipon, to sxolio sou mou 8ymise thn e3hs istoria. Eixa mia filh pou epikeptotan mia samana, h opoia ths pasare ena cd me "energeiakh mousikh", syn8eseis tou arxisamanou apo th sibhria. 3ereis, ta gnwsta, "akou auth th mousikh kai se ligo kairo 8a ais8anesai kalytera".

Kapoia stigmh h filh mou perase apo to spiti kai mou edei3e to cd. Hdh apo to e3wfyllo, pou htan ena kakotypwmeno photoshop, ypopsiasthka ti 8a akouga. Bazw na paizei kai akouw kai a8lia pentanonika me beat apo katw, kakomi3arismasmena mallon se spitiko synthesizer. Thn koita3a m to blemma 'ti paparies einai autes' kai h kahmenh me rwthse: "den einai kalo, e;" Ths eipa wma pws einai ahdia kai ths e3hghsa gia na paradextei kai h idia deila pws den ths arese pragmatika, alla to akouge giati etsi ths eipane.

Ki apo auto to teleutaio mporoume na 3ekinhsoume na syzhtame polla nomizw.

Rowlf είπε...

Σπιτικό συνθεσάιζερ? αχαχαχαχα

Πως λέμε με τα χεράκια μου το έφτιαξα με γνήσια υλικά, χωρίς συντηρητικά, αγνή additive synthesis.

Sorry μάγειρα, αλλά δε μπορούσα να το αφήσω έτσι αυτό.

Πάντως δεν καταλαβαίνω το νόημα της ερώτησης. Τι θα πει που το βρήκα; Αγόρασα το βιβλίο.

Πάντα με εκπλήσσει που υπάρχει κόσμος που τα χάφτει όλα αυτά. Τι ακριβώς κάνει ένας σαμάνος; Είναι και συνθέτης;

Ανώνυμος είπε...

Μούργε, τα κόκκαλα τα μασάμε και δεν τα βάζουμε στ' αυτιά μας. Το τσιτάτο που θέλω εδώ και κάποια σχόλια να μάθω από πού είναι είναι αυτό που έγραψες στο πρώτο σου σχόλιο.

all music is created equal in universal harmony, music speaks for itself & music speaks to the soul.


Όσο για το τι μπορεί να κάνει ένας σαμάνος, όταν βρίσκεται ύπό την επήρεια της universal harmony που λες και συ στο προαναφερθέν τσιτάτο.

Rowlf είπε...

Με μπέρδεψε η σουηδική σου σαφήνεια. Δεν πρόκειται για μία φράση αλλά για διάφορα… λογοτεχνικά που ακούμε δεξιά κι αριστερά.