12/3/09

Σας αρέσει ο Brahms; Έξη εκδοχές

Εμένα πάντως μου αρέσει πολύ! Και ένα από τα έργα του που είχα τη χαρά να παίξω, πιτσιρίκι, παραδόξως με αξιοπρεπή βιόλα και πολύ καλή τραγουδίστρια, ήταν τα Δύο Τραγούδια για Άλτο με Βιόλα και Πιάνο (opus 91) του Ιωάννη. Στην ανάρτηση αυτή θα σας παραθέσω το πρώτο από αυτά σε διαφορετικές ερμηνείες και θα ασχοληθούμε, στη συνέχεια, με το σχολιασμό των διαφορετικών εκτελέσεων. Ένας από τους λόγους που μου αρέσουν τα τραγούδια αυτά είναι και ότι, για κάποιο περίεργο λόγο, μου αρέσουν πάρα πολύ οι στίχοι φωνητικά.

Παρτιτούρα του έργου εδώ.

1. Janet Baker (mezzo-soprano), Cecil Aronowitz (βιόλα) και Andre Previn (πιάνο)



Στην εκτέλεση αυτή μπορείτε να παρακολουθήσετε ότι δεν υπάρχει κάποια διαφοροποίηση ανάμεσα στα διακριτά μέρη του έργου - το στατικό, στην αρχή, και το νωχελικώς ρέον στη συνέχεια - και μετά το περισσότερο έντονο (και την επαναφορά τους στη συνέχεια). Η κορύφωση είναι πολύ ψεύτικη (δε λέω τίποτε για τις φαλτσαδούρες). Από τους τρεις ερμηνευτές λιγότερο κακή είναι η βιόλα, το πιάνο λες και κάνει αγγαρεία. Όταν έχει παύσεις, λες και σπεύδει να τελειώσει, για να αναπαυθεί.

2. Jessye Norman (φωνή), Wolfram Christ (βιόλα) και Daniel Barenboim (πιάνο)



Η εκτέλεση αυτή είναι σαφώς καλύτερη από την προηγούμενη, είναι όμως, κατά τη γνώμη μου, αφύσικα αργή. Επίσης, τα σύμφωνα στην άρθρωση της Jessye Norman δεν μου αρέσουν και τόσο πολύ - τα r, l και t είναι πολύ έντονα στα τραγούδια αυτά (αυτά είναι που μου αρέσουν ηχητικά!) και είναι κρίμα να μην αναδεικνύονται. Όμως κρατάει πολύ, βρε παιδάκι μου. Δεν είναι φυσικό.

3. Brigitte Heuser (φωνή), Richard Mapp (βιόλα) και Norbert Heuse (πιάνο)



Πολύ ερασιτεχνική εκτέλεση. Είπαμε, όχι πολύ αργά, αλλά όχι και να βιαζόμαστε να τελειώσουμε! Προσέξτε, για να συγκρίνετε το πιάνο στις εκτελέσεις, πώς καταλήγουν οι αρπισμοί που ακολουθούνται από συγχορδία και παύση (σχήμα: 3 τρίηχα δέκατα έκτα/ αρπισμός στο αριστερό χέρι, και κατάληξη σε τέταρτο ή όγδοο/ συγχορδία στο δεξί) - οι βιαστικοί πιανίστες κοπανάνε τη συγχορδία στο τέλος. Προσέξτε τη διαφορά ανάμεσα στους πιανίστες της πρώτης και της τρίτης εκτέλεσης και τον Barenboim της δεύτερης. Σε καμία εκτέλεση, μέχρι στιγμής, δεν με ικανοποίησε το σχήμα κορύφωση - μείωση της έντασης - αλλαγή χαρακτήρα, ροή. Προσέξτε επίσης στην αρχή κάθε εκτέλεσης (ιδίως στο σημείο που παίζουν μόνο το πιάνο με τη βιόλα) τα ρυθμικά κόλπα, που κάνει χωρίς να αλλάξει μετρική αγωγή, ο συνθέτης - κλασικός Brahms! - και πώς ή εάν αυτό μεταφέρεται στην εκτέλεση (πολύ καλή η βιόλα της δεύτερης από της εκτελέσεις σ' αυτό).

4. Karyn Friedman (mezzo-soprano), Betty Hauck (viola) και Carl Banner (πιάνο)



Δεν ξέρω τι να πω γι' αυτήν την εκτέλεση - από τη μία μου φαίνεται κάπως πιο "φρέσκια" (χωρίς ούτε ο ίδιος να μπορώ να προσδιορίσω τι εννοώ μ' αυτό). Είναι λιγότερο επίπεδη από τις προηγηθείσες, αλλά είναι πολύ αγχωμένη - οι αλλαγές στις ενότητες είναι πιεσμένες και η αυτονομία των φράσεων, τόσο έντονη στους περισσότερους συνθέτες του γερμανικού ρομαντισμού, χάνεται, λες και δεν μπορούν οι εκτελεστές να κάνουν ένα συντονισμένο rubato και, γι' αυτό, να είναι καταδικασμένοι να παίζουν ξερά, από ρυθμικής άποψης. Επίσης, η βιόλα δεν είναι και στα καλύτερά της στην intonation.

5. Marina Zviadadze (φωνή), Florent Brémond (βιόλα) και M. Pordoy (πιάνο)



Από τις εκτελέσεις μέχρι τώρα αυτή που μου αρέσει περισσότερο. Προσέξτε το σχήμα κορύφωση - μείωση της έντασης - αλλαγή ενότητας (που ρέει πλέον) γύρω στο 2:55 - 3:30. Πολύ ωραία παιγμένο κατά τη γνώμη μου. Επίσης, πρόκειται για την εκτέλεση με τη μεγαλύτερη ποικιλία. Μόνο μειονέκτημα, κατά τη γνώμη μου, η άρθρωση της τραγουδίστριας.

6. Dominique Devaux Blazkova (Mezzosoprano), Johannes Sulzer (βιόλα), Marie Lexova (πιάνο)



Στην εκτέλεση αυτή, παρ' ότι η βιόλα είναι αρκετά φάλτση, έκανε πολύ καλά τα ρυθμικά σχήματα της εισαγωγής. Αλλά και η φωνή είναι κάπως ασταθής. Έχει κίνηση η εκτέλεση αυτή (ίσως και υπερβολική επί σκηνής), έχει και κάποια καλά rubati. Η κορύφωση καλούτσικη. Η φωνή όμως μου τα χαλάει, οι ψηλές της νότες είναι λίγο επιθετικές - τσιριχτές.

Αν μου ζητούσαν να συστήσω εκτέλεση σε κάποιον που θα ήθελε να γνωρίσει το έργο, μάλλον θα του έλεγα για την πέμπτη από τις παρατιθέμενες. Τα έργα αυτά, πάντως, τα αγαπώ υπερβολικά. Εσείς τι λέτε; Σας αρέσει ο Brahms;

8 σχόλια:

Rowlf είπε...

Με πιάνεις αδιάβαστο, Statler. Στον Brahms έχω μείνει αρκετά πίσω. Δεν το ήξερα το έργο.

Άκουσα παρακολουθώντας την παρτιτούρα τις τρεις πρώτες εκτελέσεις και νομίζω ότι παρά το tempo καλύτερη είναι μακράν η δεύτερη.

Θα ακούσω και τις άλλες και θα ξαναγράψω. Πάντως αυτό το "βαρύ κι ασήκωτο" γερμανικό στιλ του Brahms βρίσκω ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να δοθεί σωστά και για αυτό πιο συχνά ακούμε πατάτες.

Ανώνυμος είπε...

Σε ποίηση Ruckert αν δεν κάνω λάθος;

Την εκδοχή με την Kathleen Ferrier την έχουμε υπόψη; Παλιομοδίτικη, παλιά ηχογράφηση (1949)αλλά από η μόνη που έχω αποτυπώσει όταν την άκουσα.

Η 2η με Barenboim, Grist και Norman μ' άρεσε περισσότερο επίσης. Αλλά καλά αυτό είναι παλιό βίτσιο. Δηλαδή να μ' αρέσουν οι ερμηνείες οι "αργές" και δεν με κουράζουν, επειδή με βοηθάνε στην αντίληψη του έργου (επίπεδο ακρόασης μόνο). Εδώ το βρήκα πετυχημένο.

Ανώνυμος είπε...

Βρήκα την εκδοχή της Ferrier

Ηχογράφηση 1949. Phylis Spurr Piano, Max Gilbert viola

http://www.box.net/shared/kculsrimt9

Μετά θυμήθηκα ότι έχω και ένα άλμπουμ της mezzo Angelika Kirchschlager με τον φαιδρό τίτλο "when the night falls" που με απωθούσε να το πάρω. Μια ματιά όμως στα περιεχόμενα με έπεισε γιατί είχε ωραία lied από Haydh μέχρι και Sondheim. Είχε και το Οp.91 του Brahms.

Helmut Deutsch στο πιάνο και Yuri Bashmet στην βιόλα.

http://www.box.net/shared/jldnrf2y15

Statler είπε...

Ευχαριστώ για τις παραπομπές. Η δεύτερη μου αρέσει ιδιαιτέρως!

Rowlf είπε...

Λοιπόν τις άκουσα όλες (και του Statler και του Neco). Νομίζω ότι οι δυο καλύτερες είναι αυτή με τη Norman και αυτή με την Kirchschlager.

Μου αρέσουν και οι δυο εξίσου. Πάντως, Statler, adagio espressivo δίνει ο Brahms. Γιατί σου φαίνεται τόσο "αφύσικο" το tempo στην εκτέλεση με τη Norman; Εμένα αυτό το tempo που παίρνουν μου ακούγεται μια χαρά adagio.

Από τις δυο τραγουδίστριες μου έκανε εντύπωση η καθαρότητα της Kirchschlager, αλλά η Norman κάνει κάτι φράσεις πχ προσέξτε πως κάνει τη φράση στο πρώτο μέτρο της τελευταίας σελίδας (σ. 10) της παρτιτούρας που μας παρέθεσες (die Vögelein) ― αυτή τη φράση με το διάστημα έκτης καμιά άλλη δεν το κάνει τόσο ωραία.

Βιόλες και πιάνα είναι εξαιρετικά και στις δυο εκτελέσεις δε μπορώ να ξεχωρίσω καλύτερο.

SK είπε...

Με πρόλαβε ο Neco73, γιατί κι εγώ την Kathleen Ferrier έχω στο μυαλό μου για το κομμάτι αυτό (της οποίας η φωνή μου αρέσει πολύ έτσι κι αλλιώς).
Από τις έξι του ποστ, προτιμώ τη δεύτερη, με τη Jessye Norman. Δεν είμαι τόσο αρμόδιος όσο ο Statler να την κρίνω από απόψεως πιστότητας στις οδηγίες του συνθέτη κτλ, αλλά από απόψεως beauty of voice, μου αρέσει περισσότερο.
ΥΓ. Η Janet Baker είναι από τις αγαπημένες μου τραγουδίστριες, αλλά στο συγκεκριμένο δεν είναι στο φόρτε της.

saetiger είπε...

Ψηφίζω Norman και δαγκωτό. Το tempo δεν μου φαίνεται καθόλου αφύσικο.
Κάθε άλλο, είναι η μόνη εκτέλεση που έχει το σωστό tempo. Η Kirchschlager επίσης πάρα πολύ καλή, συμφωνώ με το σκύλο.

Ανώνυμος είπε...

Loipon, edw pou briskomai den mporw na kousw tis ekteleseis. Exw akousei omws thn Kirschlager zwntana se kati kantates Bach. De 8ymamai pws tragoudhse, alla 8ymamai pws thn koitousa sa xanos. Yperoxh gynaika, ti na leme twra, gynaikara. Poly 8a h8ela na ths mageirepsw.