11/2/09

Είσαι λίγο χαμηλή γλυκειά μου!

Αγαπητοί μου ― και λοιποί ― αναγνώστες,
λίγοι έχουν συμβάλει τόσο πολύ στην εξάσκηση των κοιλιακών μυών μας με στιγμές όπως αυτή:


I puritani.mp3

ή αυτή:

Ω ναι, είναι αλήθεια, αυτές τις στιγμές η χαιρεκακία χτυπάει κόκκινο. Να βλέπεις τις ντίβες ή ακόμη καλύτερα τους τενόρους, να περιφέρονται εκεί πέρα πάνω με ύφος χιλίων καρδιναλίων, ως οι απόλυτοι άρχοντες του κόσμου, να γνωρίζεις όλες τους τις ιδιοτροπίες και τα νάζια τους και ξαφνικά στην κορώνα να σπάει η φωνή και να αρχίζουν τα κοκοράκια, όχι μόνο δεν αισθάνεσαι οίκτο, όχι μόνο δεν μπορείς να συγκρατήσεις τα γέλια - δε θες άλλωστε - αλλά κάπου ενδόμυχα αρχίζεις και σκέφτεσαι "ρε, μπας και υπάρχει Θεός;"

Λόγω βίτσιου έχω κομματάκι περισσότερη εμπειρία στη συνεργασία με τραγουδιστές από τους υπολοίπους εδώ στο ιστολόγιο και βέβαια τις μοναδικές στιγμές που παρουσιάζω σήμερα τις έχω πάρει από συναδέλφους τους. Ο κόσμος στο κεφάλι των τραγουδιστών είναι σίγουρα διαφορετικός από των υπολοίπων μουσικών. Οι έρευνες συγκλίνουν στο ότι έχει να κάνει με τον πολύ αέρα που αναγκαστικά κυκλοφορεί εκεί πέρα πάνω. Όπως και να το κάνουμε, όταν από μικρό σου λένε πως πρέπει να έχεις περισσότερο χώρο στο κεφάλι σου για να κυκλοφορεί ο ήχος, ε, κάποια στιγμή το αδειάζεις.

Φαίνεται πως η συνωμοταξία των τραγουδιστών περιέχει τα περισσότερα ψώνια μεταξύ των μουσικών, γιατί, εντελώς απλά, όλοι οι τραγουδιστές είναι ψώνια, χωρίς εξαιρέσεις· στους υπόλοιπους κύκλους μπορεί να πετύχεις και κανέναν σεμνό άνθρωπο - λέμε τώρα. Ακόμη χειρότερα, πρόκειται περί αναγκαίας συνθήκης, αν δεν είσαι ψώνιο, τραγουδιστής δε γίνεσαι. Εκεί βέβαια που μπερδεύονται αρκετοί είναι όταν αλλάζει η σειρά, δηλαδή τραγουδιστής γίνεσαι αν είσαι ψώνιο. Χρειάζεται και φωνή, απαραίτητα. (Βέβαια χρειάζεται να μπορείς να κρατήσεις τον ρυθμό, να τραγουδήσεις στον τέμπο κτλ αλλά οι περισσότεροι τραγουδιστές τη γλυτώνουν μ' αυτα τα επουσιώδη εμπόδια στο ξεδίπλωμα του αστείρευτου, ούτως ή άλλως, ταλέντου τους.) Με κάτι τέτοιες περιπτώσεις είναι που προκύπτουν ανεπανάληπτες στιγμές, ανεξίτηλα χαραγμένες στη μνήμη μας:




Όσο και να προσπαθεί όμως ο καημένος ο τενοράκος δεν πρόκειται ποτέ να φτάσει την κορυφή των Ιμαλαΐων, να ακουμπήσει, έστω, τα ακροδάκτυλα της μοναδικής, της ανεπανάληπτης, της απόλυτης ντίβας που ακούει στο όνομα Florence Foster Jenkins. Τι να γράψει κανείς γι' αυτήν την αιώνια κορασίδα, την ακούραστη θεραπαίνιδα της φωνητικής τέχνης· πώς να πέσουν τα δάχτυλα στο πληκτρολόγιο για τη θεά που, ολοκληρωτικά δοσμένη στην τέχνη της, διαπίστωσε πως μετά από ένα ατύχημα με ταξί μπορούσε να τραγουδήσει ένα ψηλότερο φα³ και αντί να μηνύσει τον ταξιτζή, του έστειλε ένα μπουκέτο λουλούδια! Εδώ ακόμη και ο συντάκτης της wikipedia δεν κατάφερε να διατηρήσει την αμεροληψία του. Δε θα σας κουράσω με τις λεπτομέρειες του βίου της, μπορείτε να τις διαβάσετε εδώ. Η ίδια ήταν σίγουρα πεπεισμένη πως ήλθε σ' αυτόν τον μάταιο κόσμο για να τον ομορφύνει με τη φωνή της. Δεν έπεισε κανέναν, δικαιολογημένα. Όμως η ίδια, απτόητη, αποφάσισε να χαρίσει τη φωνή της στην αιωνιότητα και αποθανάτισε την προσφορά της σε έναν μοναδικό δίσκο βινυλίου. Ό,τι και να γράψει κανείς είναι λίγο. Πάντως σίγουρα αξίζουν συγχαρητήρια στον πιανίστα. Πρέπει να ήταν ένας εξαιρετικά υπομονετικός άνθρωπος, ο Σωκράτης των συνοδών. Όχι μόνο την περιμένει να τελειώσει τις κολορατούρες της, αλλά προσπαθεί με αυτοθυσία να την ακολουθήσει, ακόμη και στις χαραμάδες.

Κυρίες και κύριοι,
η Florence Foster Jenkins

9 σχόλια:

Statler είπε...

Μάγειρα, κι εγώ είχα τις επαφές μου με τραγουδιστές - μάλιστα, η σημαντικότερη διαφορά που έζησα όταν από επαρχιακό ωδείο συνέχισα τις σπουδές μου στη μεγάλη πόλη ήταν ακριβώς η παρουσία των τραγουδιστών. Αλλά το τραγούδι κάτι έχει, που κάνει όλους να νομίζουν ότι είναι τραγουδιστές - από ένα ΕΠΥ Λοχία που είχα στο στρατό, ο οποίος ήθελε να τραγουδά στις γιορτές τη "Λυγαριά" (και να ρωτάει όλους τους φαντάρους εάν το είπε απλώς πολύ καλά ή εντελώς φανταστικά) μέχρι το κάθε ψώνιο που κυκλοφορούσε στις αίθουσες του ωδείου κοιτώντας λίγο ψηλά, μη καταδεχόμενο να χαμηλώσει το βλέμμα για τους κατώτερους ανθρώπους. Η γνωστή παρατήρηση ότι οι τραγουδιστές είναι οι χειρότεροι στο σολφέζ έχει επιβεβαιωθεί από την εμπειρία τόσο τη δική μου, όσο και όλων όσους γνωρίζω. Είχα και τη χαρά μια-δυο φορές να δουλέψω με πολύ ικανούς τραγουδιστές, πράγμα που ήταν πραγματική απόλαυση, αλλά που δεν αναπληρώνει την ταλαιπωρία που υπέστην από τους συναδέλφους τους.

Το καταπληκτικό με πολλά από τα ψώνια αυτά ήταν ότι, όπως κάποιοι "μουσικάρες" έχουν ως όνειρο της ζωής τους να μπουν σε μια ορχήστρα του Δημοσίου (κρατική, δημοτική κ.λπ.) για να λύσουν το βιοποριστικό τους πρόβλημα, έτσι και πολλοί τραγουδιστάδες προσπαθούσαν παντί τρόπω να μπουν σε "δημόσιες" χορωδίες - και όλοι ξέρουμε τι αποτέλεσμα έχει μια χορωδία, η οποία αποτελείται από ψώνια, που θέλουν να ακούγεται η δική τους φωνή περισσότερο από το σύνολο.

Πράγμα που μου θυμίζει ότι ακόμη και μια-δυο φορές που συνεργάσθηκα με ερασιτεχνικές χορωδίες, όλοι οι χορωδοί σχεδόν ήθελαν να είναι σολίστ. Ερχόταν και μου ζητούσαν να τους συνοδεύσω, μετά την πρόβα, σε καμμία άρια, για να επιδείξουν το φωνητικό τους μεγαλείο. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τραγουδιστές αποτελούν τη βάση για τα περισσότερα ανέκδοτα μεταξύ των μουσικών, νομίζω.

Rowlf είπε...

Ρε Statler,
οι δικές σου και οι δικές μου συνεργασίες με τραγουδιστές είτε ανήκουν στο παρελθόν είτε είναι περιστασιακές. Ο έρμος ο πατσατζής είναι καταδικασμένος μια ζωή να συγχρωτίζεται με δαύτους. Δε συγκρίνεται η κατάσταση. Απορώ που το βρίσκει το κουράγιο και δε λαλάει το παλικάρι (ή μήπως;).

Πάντως μπορεί στους απ' έξω αυτά να μοιάζουν υπερβολικά, αλλά ό,τι και να πει κανείς για τους τραγουδιστές λίγα είναι. Και ναι, πατσατζή, όλοι οι μουσικοί είναι ψωνάρες (κι εμείς πρώτοι), αλλά οι τραγουδιστές έχουν ανάγει αυτή την ιδιότητα σε υψηλή τέχνη. Μιλάμε για άφταστα, δυσθεώρητα επίπεδα.

Λοιπόν ο Statler μου θύμισε ένα θρυλικό ανέκδοτο ― πραγματικό περιστατικό ― με τραγουδιστές από το ωδείο που σπουδάζαμε. Το διηγούμαι με την επιφύλαξη ότι μπορεί να μην είναι αντιληπτή η γελοιότητά τους σε όσους δεν έχουν βασικές γνώσεις των υποχρεωτικών θεωρητικών της μουσικής.

Λοιπόν το περιστατικό μου το διηγήθηκε ο τότε δάσκαλός μου της αρμονίας ο οποίος ήταν στην επιτροπή, κατόπιν ερωτήσής μου το επιβεβαίωσε άλλη μια καθηγήτρια που επίσης ήταν στην επιτροπή και ως καλός κάφρος είχα φροντίσει να διαδοθεί σε όλο το ωδείο (τη βοηθεία του Statler και άλλων τινών): οι τραγικές επιδόσεις των σπουδαστών του Τμήματος Μονωδίας & Μελοδραματικής στο υποχρεωτικό και κοινό σε όλους τους σπουδαστές του ωδείου μάθημα του σολφέζ (από μόνο του το γεγονός ότι οι χειρότεροι στο σολφέζ είναι οι τραγουδιστές τα λέει όλα) είχαν προβληματίσει πολύ τους υπεύθυνους σπουδών και τους ανάγκασαν να φτιάξουν (υποθέτω ότι αυτό ήταν παγκόσμια πρωτοτυπία τους) ξεχωριστό τμήμα/μάθημα "Σολφέζ για τραγουδιστές" (μεταφράστε σε "Σολφέζ για ανεπίδεκτους", "Σολφέζ για στοκάλευρα" κτλ). Στις ετήσιες εξετάσεις λοιπόν του μαθήματος αυτού μπαίνει μια τραγουδιάρα, της δίνουν το κομματάκι/θέμα να το δει για λίγο πριν το τραγουδήσει. Κάθεται το βλέπει, το βλέπει, πάει στο τέλος να ξεκινήσει. Την σταματούν. "Να σας κάνουμε μια ερώτηση πριν ξεκινήσετε;" Χλωμιάζει αυτή. "Μη φοβάστε, πολύ απλή είναι: Σε τι κλίμακα είναι το κομμάτι που έχετε μπροστά σας;". Αυτές βέβαια είναι ερωτήσεις που δεν πρέπει ποτέ κανείς να κάνει σε τραγουδιστές διότι πανικοβάλλονται και τους έρχεται σκοτοδίνη από την πολυπλοκότητα. Με το που ακούει την ερώτηση αλλάζει δέκα χρώματα, αρχίζει να ιδρώνει και να ξεφυσάει "ωχ αμάν τι με ρωτήσανε τώρα και δεν ήμουνα καλή στα μαθηματικά" ένα πράμα (βλέπετε και την σχετική αναφορά του πατσατζή για την κατάσταση του πάνω πατώματος των τραγουδιστών). Της λένε: "Καλά, μην αγχώνεστε. Σκεφτείτε, εύκολο είναι. Τι οπλισμό έχει το κομμάτι;"
Κοιτάει η άμοιρη τις νότες που είχε μπροστά της "Εεε… Δεν έχει οπλισμό" τους κάνει μιξοκλαψιάρικα. "Ε, επομένως σε τι κλίμακα είναι;". "Μμμ… ααα… σε Ντο μείζονα" απαντάει διστακτικά αυτή. "Καλά, ξεκινήστε" της κάνουν. Παίρνει θάρρος εκείνη που το βρήκε και αρχίζει να τραγουδά το κομμάτι: "λα, λα-σολ-λα-σι-ντο-ρε-μι…".

Μερικές μέρες μετά κι ενώ το περιστατικό έχει γίνει το νέο ανέκδοτο του ωδείου. Ο Statler το διηγείται σε μια άλλη τραγουδίστρια. Κι ενώ έχει τελειώσει τη διήγηση και ο ίδιος έχει ξεκαρδιστεί για ακόμη μια φορά στα γέλια ακούει από την τραγουδίστρια που της το διηγήθηκε και τον κοιτάει με απορημένο βλέμμα και σπιρτάδα αγελάδας "Δεν καταλαβαίνω, που είναι το αστείο;" (πράγμα που μπορεί να θεωρηθεί πειραματική επιβεβαίωση της νοητικής κατάστασης των τραγουδιστών)

Θυμάμαι επίσης ένα αμερικανό καθηγητή να ξεσπαθώνει εναντίον των τραγουδιστών: "Είναι οι μόνοι άνθρωποι που για μάθουν ένα ΕΝΑ πράγμα χρειάζονται δυο δασκάλους" φώναζε. Και συμπλήρωνε "Δεν είναι άνθρωποι, είναι απλώς ηχεία με λαρύγγια …βαθιά λαρύγγια"

SK είπε...

Λένε πως ένας κακός πιανίστας μπορεί να είναι υποφερτός, αλλά το κακό παίξιμο βιολιού είναι ανυπόφορο. Φαίνεται ισχύει το ίδιο και για την φωνή. Η εξήγηση πρέπει να είναι ότι τουλάχιστον στο πιάνο οι συχνότητες των ήχων είναι καθορισμένες. Στο βιολί και στη φωνή όμως δεν είναι, οπότε η παραφωνία παραμονεύει κάθε στιγμή!
Όσο για την Florence Foster Jenkins, έχω ακούσει την ιστορία της κάμποσες φορές σε εκπομπές του δημόσιου ραδιοφώνου (National Public Radio) - είναι αγαπημένο θέμα για μουσικά αστεία :-)
Ντοκυμαντέρ για την κυρία, εδώ.

Rowlf είπε...

Κατά τα άλλα Σουηδέ:
Άξιος! Άξιος!

(και για την ανάρτηση "έβγα, παιδί μου, έβγα" και για τις αντοχές σου ―με τους τραγουδιστές τις άλλες τις αγνοώ)

mahler76 είπε...

χαχαχα έχω πολλά τέτοια αποσπάσματα. Όλιβ Μίντλετον ξέρετε? αν όχι να βάλω σε κάποιο επόμενο πόστ να γελάσουμε.

Rowlf είπε...

Mahler,
θυμάμαι που είχες βάλει την Jenkins και την άλλη που είχε πωρωθεί και είχε πάρει φόρα.

Εννοείται ότι θα πρέπει να κάνεις σχετικό post κι εγώ κλείνω από τώρα πρώτη θέση (τέτοιο άχτι που λες με τους τραγουδιστές).

Rowlf είπε...

Ρε Σουηδέ,
τώρα που το πρόσεξα: αυτό το "τον τέμπο" τι είναι; Σχετίζεται με τα Τέμπη; Θα κατεβούν οι αγρότες να μας κλείσουν το μπλόγκι.

Ανώνυμος είπε...

Συγνώμη για την καθυστερημένη απάντηση, αλλά δε βρίσκομαι στην έδρα μου και έπρεπε να παω σε κάποιο internet cafe.

Λοιπόν, δε νοείται μουσικό blog που να σέβεται τον εαυτό του που να μην έχει μια ανάρτηση αφιερωμένη στην Jenkins. Με αργούς ρυθμούς ωριμάζουμε.

@ SK

Ευχαριστούμε για το link. Θα το μελετήσω όταν με το καλό επιστρέψω.

@Mahler

Περιμένουμε ανάρτηση για την Μίντλετον. Γρήγορα.....

@ rowlf

Αδέσποτε μούργε, μόνο κάτι ψωνάρες ντίβες της μαγειρικής σνομπάρουν τον ταπεινό, αλλά ιδιαίτερα γευστικό πατσά. Και μπορεί εσύ να μου απευθύνεις ταπεινωτικά τον χαρακτηρισμό πατσατζή, αλλά πρέπει να ξέρεις, άσχετο αδέσποτο, πως εγώ έμαθα στα υψηλά σαλόνια της 5ης Λεωφόρου να σέβονται και να ζητούν ως πρώτο πιάτο τον διάσημο πλέον Chef's Patsa.

@ Statler

Σεβαστέ μου Statler, όσοι ασχοληθήκαμε κάποια στιγμή της ζωής μας με τραγουδιστές, καταλήξαμε στα ίδια συμπεράσματα.

Ανώνυμος είπε...

έτσι μια απορία. Η Jenkins είχε πράγματι το ακατολόγιστο ή ήταν μια ιδιοφυία της mass psychology και του marketing;