Celi über alles 1

Για τον Celibidache ό,τι και να γράψει κανείς είναι λίγο. Ένας Ρουμάνος από το πουθενά βρέθηκε να διευθύνει τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου και μάλιστα ως την πρώτη ορχήστρα που διηύθυνε ποτέ στη ζωή του!!! Χώρια που άργησε να πάει στην ακρόαση. Το διάστημα '45-'54 διηύθυνε την Φιλαρμονική του Βερολίνου σε πάνω από διακόσια κονσέρτα. Από εκεί που τον λατρεύανε όλοι, κατάφερε να τα κάνει μαλλιά κουβάρια με τους μουσικούς και σχεδόν τους ανάγκασε να επιλέξουνε τον Κάραγιαν, ο οποίος ανέλαβε την ορχήστρα διευθύνοντας μεταπολεμικά μόλις έξι κονσέρτα. Ο Celi εγκαταλείπει το Βερολίνο γισ να γίνει μουσικός γυρολόγος και να καταλήξει διευθυντής της Φιλαρμονικής του Μονάχου με την οποία κέρδισε την αναγνώριση που του διέφευγε όλες τις ενδιάμεσες δεκαετίες. Εν τω μεταξύ θα επιστρέψει κάποια στιγμή στον Βερολίνο τη δεκαετία του '80 με την Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας της Στουτγκάρδης (είχαν παίξει την τέταρτη συμφωνία Brahms), όπου θα ακούγονται κραυγές από το κοινό 'Celi γύρνα ξανά' - ήταν ο καιρός που ο Κάραγιαν τα 'χε σπάσει με την BPhil. Από το 1954 διηύθυνε τη Φιλαρμονική του Βερολίνου μία μόνο φορά, το 1992, ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου της Γερμανίας Ρίχαρντ φον Βάιστσέκερ (υπάρχει σχετικό βίντεο - είναι εμφανές πως οι μουσικοί της ορχήστρας πρήζονται από την ακατάσχετη λογοδιάρροια του Celi). Εν πάση περιπτώσει, μουσικάρα από τις λίγες με ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία. Αν από τη μία θα τον θυμόμαστε για τις αργές και βαριές ερμηνείες του - με μπόλικη 'μουσική φαινομενολογία' - από την άλλη θα διασκεδάζουμε πάντα με τις απίστευτες ατάκες του για τον κόσμο της μουσικής. Με αυτές τις τελευταίες θα ασχοληθούμε σήμερα και δη με τη γνώμη του για αρκετούς από τους συναδέλφους του. Ξεκινάμε λοιπόν:

Για τον Abbado:

Ένας εντελώς ατάλαντος άνθρωπος. Ένα μαρτύριο. Τρεις βδομάδες χωρίς φαγητό θα επιζούσα, τρεις ώρες κονσέρτου - καρδιακό. Μαζί του θυμώνω.

Για τον Karl Böhm:

Όσο περισσότερο τον ακούω, τόσο περισσότερο ξεκάθαρη γίνεται η απόσταση ανάμεσα σε εκείνον και σε αυτό, στο οποίο θα μπορούσε να είναι τελικά η μουσική στην καρδιά του.

Κι αν η μουσική είναι μέσα στους ανθρώπους, τότε πώς και δεν τη βρήκε μετά από τόσα χρόνια ο υπομονετικός Böhm;

O Böhm… ο οποίος δεν έχει διευθύνει ένα μέτρο μουσικής στη ζωή του.

Για τον Pierre Boulez:

…αν ο ρυθμός γίνεται κατανοητός μόνο ως το να παίζουμε μηχανικά όλοι μαζί, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του Boulez…

Για τον Carlos Kleiber:

Είναι ένας αδύνατος μαέστρος (unmöglicher Dirigent). Kανείς δεν μπορεί να βιώσει τίποτε με τα τρελά του τέμπι. Ο Kleiber χάνεται στον όμορφο ήχο. Το βρίσκω τραγικό. Δεν έμαθε ποτέ, τι είναι μουσική.

Για τον Karajan:

Ξέρω, ξέρω, μαγεύει τις μάζες. Κι η Coca Cola επίσης.

Για τον Rafael Kubelik:

Ένας μεγάλος μουσικός, ένας μικρός μαέστρος.

Για τον Lorin Maazel:

Ένα δίχρονο παιδί, που μιλάει για τον Καντ.

Για τον Riccardo Muti:

Ο Muti έχει ασυνήθιστο ταλέντο, αλλά είναι ένας άσχετος όπως ο Τoscanini.

Με ρώτησαν στην Αμερική, ποια είναι η γνώμη μου για τον Μuti. Ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα που γνωρίζω. Τι του λείπει; Η καλλιέργεια.

Για τον Eugene Ormandy:

Πώς μπόρεσε ένας τόσο μέτριος Kapellmeister να διαδεχθεί τον Stokowski;

Για τον Georg Solti:

Ένας εξαιρετικός πιανίστας. Ως διευθυντής μέτριο αυτί, λίγη τεχνική.

Για τον Leopold Stokowski:

Ένας βασιλιάς των ηχοχρωμάτων.

Για τον Arturo Toscanini:

Όλοι λένε πως ο Toscanini είναι ο μοναδικός που έκανε ό,τι έλεγε η παρτιτουρα. Ταυτόχρονα ο Τoscanini είναι ο μοναδικός που δεν έκανε καθόλου μουσική, μόνο νότες. Μια καθαρή φάμπρικα φθόγγων.

Madames et monsieurs, le Celi.