Λοιπόν, Statler, στο έχω πει ξανά, αλλά θα στο λέω κάθε φορά μου φαίνεται: μα που τα βρίσκεις!?
Κάποιες μικρές επιφυλάξεις που είχα εκφράσει παλιότερα σε σχετική μας συζήτηση τείνουν να εξαφανιστούν μετά από αυτό το παράδειγμα.
Πάλι μου έρχεται συνειρμικά ο αγαπημένος μου Πεσσόα που υποστηρίζει ότι αυτά που θα μείνουν να αναγνωρίζουμε την αξία τους ποτέ δε μπορεί να αναγνωριστούν στην εποχή τους ή αν αυτό συμβεί θα είναι κατά τύχη και για τους "λάθος" λόγους (αντιγράφω από το "Ηρόστρατος, η αναζήτηση της αθανασίας" ― πριν από το απόσπασμα που ακολουθεί έχει ορίσει τι εννοεί με τα "ιδιοφυΐα", "ταλέντο", "νοημοσύνη", αλλά και χωρίς τους ορισμούς του νομίζω ότι θα βγάλετε άκρη):
"Ένας άνθρωπος που μπορεί να διαθέτει, σε κάποιο βαθμό, ιδιοφυΐα, ταλέντο και νοημοσύνη θα ήταν σε θέση να σφραγίσει την εποχή του με τη νοημοσύνη του, τον αιώνα του με το ταλέντο του και τους επερχόμενους αιώνες με την ιδιοφυΐα του. Καθώς όμως η ιδιοφυΐα του θα επηρέαζε το ταλέντο του, και το ταλέντο και η ιδιοφυΐα τη νοημοσύνη του ― αφού τα πράγματα που συνυπάρχουν στον νου είναι αναμεμειγμένα και δεν γειτνιάζουν απλώς ― το ταλέντο του θα ήταν κατά πολύ λιγότερο καθαρό ώστε να προσελκύσει τις επόμενες γενιές, και η νοημοσύνη του θα ήταν κατά πολύ λιγότερο καθαρή ώστε να δελεάσει την απλοϊκότητα των συγχρόνων του. Αρκεί ένα παράδειγμα για να αποσαφηνίσει το ζήτημα σε όλους όσοι κατανοούν βάσει παραδειγμάτων. Ένας πνευματώδης άνθρωπος που κάνει, ανάμεσα σε φίλους, ένα αστείο, όπως αυτό που ένα ταλαντούχο πνεύμα θα μπορούσε να σκαρφιστεί, προκαλεί μεγάλο γέλιο το οποίο εκτιμάται δεόντως. Αυτό το νοθευμένο πράγμα είναι καθαρή νοημοσύνη. Ο άνθρωπος ο οποίος θα κάνει στην ίδια συντροφιά, ένα αστείο το οποίο βασίζεται σε μία κλασική αλληγορία, ή στην υπερβολική χρήση της ευστροφίας, ενδεχομένως να δείξει στον παρατηρητή πως έχει προσθέσει κάτι στη νοημοσύνη, όμως λόγω της χλιαρής επίδρασης που ασκεί στους ακροατές, θα έχει ταυτόχρονα αφαιρέσει κάτι από αυτήν. Αν ο ίδιος άνθρωπος συμβαίνει να είναι και ιδιοφυής και κάνει ένα τέτοιο αστείο το οποίο και θα αποτυπώνει σαφώς την ιδιοφυΐα του και θα εμποτίζει τη νοημοσύνη του με το χρώμα της, θα έρθει αντιμέτωπος με το δαλτονισμό όλων εκείνων μπροστά στους οποίους γελοιοποιεί τη σοφία του. Θα είναι σαν να κάνει κανείς ένα αστείο σε ξένη γλώσσα. Το παρόν δεν έχει διορατικότητα και ο υπαινιγμός παραμένει στο θηκάρι".
Πολύ ωραίο και διασκεδαστικό το άρθρο του Economist και συμφωνώ με το σκύλο ότι δεν παίζεσαι.
Θέλω να πω όμως μια ιστορία που ίσως και να σας θυμίσει το πάθημα του Βελγίου με τον Wiertz.
Πριν από διακόσια χρόνια περίπου κάποιος λεφτάς κληροδότησε την περιουσία του σε μεγάλο αμερικανικό πανεπιστήμιο. Το πανεπιστήμιο μπορούσε να κάνει πλέον κουμάντο στα λεφτά του υπό έναν όρο. Το χρήμα προοριζόταν ες αεί για τις ανάγκες του τμήματος κλασικών σπουδών.
Επειδή η Αμερική είναι υπέροχη χώρα, όσο πιο παλιό είναι το κληροδότητα τόσο πιο πλουσιοπάροχο γίνεται (κάτι σαν το παλιό καλό κρασί). Τα τσακάλια του πανεπιστημίου επένδυσαν το χρήμα του κληροδοτήματος και οι επενδύσεις απέδωσαν καρπούς. Έτσι γενιές και γενιές φιλολόγων σπούδασαν και το εν λόγω τμήμα είναι σήμερα ένα από τα καλύτερα του κόσμου και προσφέρει μέσα και ανέσεις που τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμιο μπορούν μόνο να ονειρεύονται.
Ήρθανε όμως χρόνοι δίσεκτοι και το πανεπιστήμιο έχασε 1,6 δις δολλάρια σε έξι μήνες. Σκέφτεται λοιπόν ο Dean. Γιατί αυτοί οι άπλυτοι στα classics να έχουν λεφτά ενώ το πανεπιστήμιο έχει πιάσει πάτο; Θα τους τα αρπάξω. Έλα όμως που δεν μπορεί να το κάνει, γιατί πριν από διακόσια χρόνια οι ανόητοι του πανεπιστημίου συμφώνησαν αυτά τα λεφτά να είναι για την κλασική φιλολογία βρέξει χιονίσει.
O Dean όμως δεν το βάζει κάτω. Σκέφτεται να κλείσει τελείως τα classics (ένα άχρηστο και παρωχημένο ερευνητικό πεδίο) και να αρπάξει τα λεφτά. Του λένε όμως ότι αν το κάνει αυτό το πανεπιστήμιο χάνει τελείως τα φράγκα. Μεγάλο φιάσκο, επειδή πριν από διακόσια χρόνια ουδείς σκέφτηκε ότι η επιστήμη προχωρά και νέοι κλάδοι αντικαθιστούν τους παλιούς. Ή μάλλον επειδή ακριβώς αυτό είχαν σκεφτεί και προσπάθησαν να προφυλάξουν ό,τι μπορούσαν.
O Dean το ξανασκέφτεται. Θα συγχωνεύσει τα classics με άλλα τμήματα και θα μπορέσει να μοιράσει τα λεφτά. Στο κάτω κάτω γιατί αυτοί οι χασομέρηδες στα classics να έχουν λεφτά και η γερμανική φιλολογία να ψωμολυσάει; Επίσης ο Dean ανακαλύπτει τη σημασία των interdisciplinary σπουδών και της συγκριτικής λογοτεχνίας. Γιατί τα classics δηλαδή να είναι ανεξάρτητα και στο near eastern studies να έχουν γλώσσες και πολιτισμούς όλους μαζί στο ίδιο μαγαζί;
Το σχέδιό του όμως σκαλώνει. Ο πρώην πρόεδρος του εν λόγω πανεπιστημίου είναι καθηγητής στα classics και έχει γερά κονέ στο board των trustees.
Εντωμεταξύ, η αγορά έχει αρχίσει να στανιάρει. Ο Dean ακόμη λιγουρεύεται το κληροδότημα των classics αλλά καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να βάλει χέρι.
Ως εκ τούτου το μουσειακό και καθυστερημένο τμήμα των κλασικών σπουδών εξακολουθεί να είναι πρώτη μούρη στο campus και κάποιοι εξακολουθούν να πληρώνονται για να παράγουν κριτικά υπομνήματα στον Αίλιο Αριστείδη και στον Σίλιο τον Ιταλικό. Κι όλα αυτά λόγω της πατάτας που συνέβη πριν από διακόσια χρόνια.
Συμπέρασμα: Το τμήμα κλασικών σπουδών είναι ένα απολίθωμα σαν την γκαλερί του παγκοσμίως άγνωστου Βέλγου. Κανείς δεν μπορεί να τα κουνήσει από τη θέση τους. Επίσης, αν ο Economist μας λέει ότι ο κρατικός παρεμβατισμός φταίει για τέτοιου είδους κακώς κείμενα, τα ίδια συμβαίνουν και στον κόσμο της ελεύθερης αγοράς. Το ονόματα αλλάζουν, το παιχνίδι είναι το ίδιο.
3 σχόλια:
diavase edo na pethanis sta gelia
http://2.bp.blogspot.com/_j4GD6mUAPHo/SlhS-7zsIgI/AAAAAAAAAec/xP3alDQf6LQ/s1600-h/Kikou+1.jpg
Λοιπόν, Statler,
στο έχω πει ξανά, αλλά θα στο λέω κάθε φορά μου φαίνεται: μα που τα βρίσκεις!?
Κάποιες μικρές επιφυλάξεις που είχα εκφράσει παλιότερα σε σχετική μας συζήτηση τείνουν να εξαφανιστούν μετά από αυτό το παράδειγμα.
Πάλι μου έρχεται συνειρμικά ο αγαπημένος μου Πεσσόα που υποστηρίζει ότι αυτά που θα μείνουν να αναγνωρίζουμε την αξία τους ποτέ δε μπορεί να αναγνωριστούν στην εποχή τους ή αν αυτό συμβεί θα είναι κατά τύχη και για τους "λάθος" λόγους (αντιγράφω από το "Ηρόστρατος, η αναζήτηση της αθανασίας" ― πριν από το απόσπασμα που ακολουθεί έχει ορίσει τι εννοεί με τα "ιδιοφυΐα", "ταλέντο", "νοημοσύνη", αλλά και χωρίς τους ορισμούς του νομίζω ότι θα βγάλετε άκρη):
"Ένας άνθρωπος που μπορεί να διαθέτει, σε κάποιο βαθμό, ιδιοφυΐα, ταλέντο και νοημοσύνη θα ήταν σε θέση να σφραγίσει την εποχή του με τη νοημοσύνη του, τον αιώνα του με το ταλέντο του και τους επερχόμενους αιώνες με την ιδιοφυΐα του. Καθώς όμως η ιδιοφυΐα του θα επηρέαζε το ταλέντο του, και το ταλέντο και η ιδιοφυΐα τη νοημοσύνη του ― αφού τα πράγματα που συνυπάρχουν στον νου είναι αναμεμειγμένα και δεν γειτνιάζουν απλώς ― το ταλέντο του θα ήταν κατά πολύ λιγότερο καθαρό ώστε να προσελκύσει τις επόμενες γενιές, και η νοημοσύνη του θα ήταν κατά πολύ λιγότερο καθαρή ώστε να δελεάσει την απλοϊκότητα των συγχρόνων του. Αρκεί ένα παράδειγμα για να αποσαφηνίσει το ζήτημα σε όλους όσοι κατανοούν βάσει παραδειγμάτων. Ένας πνευματώδης άνθρωπος που κάνει, ανάμεσα σε φίλους, ένα αστείο, όπως αυτό που ένα ταλαντούχο πνεύμα θα μπορούσε να σκαρφιστεί, προκαλεί μεγάλο γέλιο το οποίο εκτιμάται δεόντως. Αυτό το νοθευμένο πράγμα είναι καθαρή νοημοσύνη. Ο άνθρωπος ο οποίος θα κάνει στην ίδια συντροφιά, ένα αστείο το οποίο βασίζεται σε μία κλασική αλληγορία, ή στην υπερβολική χρήση της ευστροφίας, ενδεχομένως να δείξει στον παρατηρητή πως έχει προσθέσει κάτι στη νοημοσύνη, όμως λόγω της χλιαρής επίδρασης που ασκεί στους ακροατές, θα έχει ταυτόχρονα αφαιρέσει κάτι από αυτήν. Αν ο ίδιος άνθρωπος συμβαίνει να είναι και ιδιοφυής και κάνει ένα τέτοιο αστείο το οποίο και θα αποτυπώνει σαφώς την ιδιοφυΐα του και θα εμποτίζει τη νοημοσύνη του με το χρώμα της, θα έρθει αντιμέτωπος με το δαλτονισμό όλων εκείνων μπροστά στους οποίους γελοιοποιεί τη σοφία του. Θα είναι σαν να κάνει κανείς ένα αστείο σε ξένη γλώσσα. Το παρόν δεν έχει διορατικότητα και ο υπαινιγμός παραμένει στο θηκάρι".
@Statler
Πολύ ωραίο και διασκεδαστικό το άρθρο του Economist και συμφωνώ με το σκύλο ότι δεν παίζεσαι.
Θέλω να πω όμως μια ιστορία που ίσως και να σας θυμίσει το πάθημα του Βελγίου με τον Wiertz.
Πριν από διακόσια χρόνια περίπου κάποιος λεφτάς κληροδότησε την περιουσία του σε μεγάλο αμερικανικό πανεπιστήμιο. Το πανεπιστήμιο μπορούσε να κάνει πλέον κουμάντο στα λεφτά του υπό έναν όρο. Το χρήμα προοριζόταν ες αεί για τις ανάγκες του τμήματος κλασικών σπουδών.
Επειδή η Αμερική είναι υπέροχη χώρα, όσο πιο παλιό είναι το κληροδότητα τόσο πιο πλουσιοπάροχο γίνεται (κάτι σαν το παλιό καλό κρασί). Τα τσακάλια του πανεπιστημίου επένδυσαν το χρήμα του κληροδοτήματος και οι επενδύσεις απέδωσαν καρπούς. Έτσι γενιές και γενιές φιλολόγων σπούδασαν και το εν λόγω τμήμα είναι σήμερα ένα από τα καλύτερα του κόσμου και προσφέρει μέσα και ανέσεις που τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμιο μπορούν μόνο να ονειρεύονται.
Ήρθανε όμως χρόνοι δίσεκτοι και το πανεπιστήμιο έχασε 1,6 δις δολλάρια σε έξι μήνες. Σκέφτεται λοιπόν ο Dean. Γιατί αυτοί οι άπλυτοι στα classics να έχουν λεφτά ενώ το πανεπιστήμιο έχει πιάσει πάτο; Θα τους τα αρπάξω. Έλα όμως που δεν μπορεί να το κάνει, γιατί πριν από διακόσια χρόνια οι ανόητοι του πανεπιστημίου συμφώνησαν αυτά τα λεφτά να είναι για την κλασική φιλολογία βρέξει χιονίσει.
O Dean όμως δεν το βάζει κάτω. Σκέφτεται να κλείσει τελείως τα classics (ένα άχρηστο και παρωχημένο ερευνητικό πεδίο) και να αρπάξει τα λεφτά. Του λένε όμως ότι αν το κάνει αυτό το πανεπιστήμιο χάνει τελείως τα φράγκα. Μεγάλο φιάσκο, επειδή πριν από διακόσια χρόνια ουδείς σκέφτηκε ότι η επιστήμη προχωρά και νέοι κλάδοι αντικαθιστούν τους παλιούς. Ή μάλλον επειδή ακριβώς αυτό είχαν σκεφτεί και προσπάθησαν να προφυλάξουν ό,τι μπορούσαν.
O Dean το ξανασκέφτεται. Θα συγχωνεύσει τα classics με άλλα τμήματα και θα μπορέσει να μοιράσει τα λεφτά. Στο κάτω κάτω γιατί αυτοί οι χασομέρηδες στα classics να έχουν λεφτά και η γερμανική φιλολογία να ψωμολυσάει; Επίσης ο Dean ανακαλύπτει τη σημασία των interdisciplinary σπουδών και της συγκριτικής λογοτεχνίας. Γιατί τα classics δηλαδή να είναι ανεξάρτητα και στο near eastern studies να έχουν γλώσσες και πολιτισμούς όλους μαζί στο ίδιο μαγαζί;
Το σχέδιό του όμως σκαλώνει. Ο πρώην πρόεδρος του εν λόγω πανεπιστημίου είναι καθηγητής στα classics και έχει γερά κονέ στο board των trustees.
Εντωμεταξύ, η αγορά έχει αρχίσει να στανιάρει. Ο Dean ακόμη λιγουρεύεται το κληροδότημα των classics αλλά καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να βάλει χέρι.
Ως εκ τούτου το μουσειακό και καθυστερημένο τμήμα των κλασικών σπουδών εξακολουθεί να είναι πρώτη μούρη στο campus και κάποιοι εξακολουθούν να πληρώνονται για να παράγουν κριτικά υπομνήματα στον Αίλιο Αριστείδη και στον Σίλιο τον Ιταλικό. Κι όλα αυτά λόγω της πατάτας που συνέβη πριν από διακόσια χρόνια.
Συμπέρασμα: Το τμήμα κλασικών σπουδών είναι ένα απολίθωμα σαν την γκαλερί του παγκοσμίως άγνωστου Βέλγου. Κανείς δεν μπορεί να τα κουνήσει από τη θέση τους. Επίσης, αν ο Economist μας λέει ότι ο κρατικός παρεμβατισμός φταίει για τέτοιου είδους κακώς κείμενα, τα ίδια συμβαίνουν και στον κόσμο της ελεύθερης αγοράς. Το ονόματα αλλάζουν, το παιχνίδι είναι το ίδιο.
Δημοσίευση σχολίου