27/11/08

Η κυρία με το σφυρί


Το Μεγάλο Ντουέτο για τσέλο και πιάνο που σας βάζω παρακάτω ήταν το πρώτο έργο της Galina Ustvolskaya που άκουσα. Δεν ήξερα για την Ustvolskaya και έτσι θεώρησα ότι ακούω μουσική κάποιας νέας Ρωσίδας συνθέτριας. Το ιδίωμα και η γραφή ακούγονται πολύ σύγχρονα. Η μουσική με είχε ενθουσιάσει. Είναι τόσο δυνατή που δε σε αφήνει, την κουβαλάς μέσα σου.

Και μετά ήρθε η απίστευτη έκπληξη, το έργο που είχα ακούσει και μου είχε αρέσει τόσο πολύ ήταν γραμμένο το 1959! Πως ήταν δυνατόν; Και γιατί δεν ήταν περισσότερο γνωστή η δημιουργός αυτού του αριστουργήματος; Δεν έχω καμιά δυσκολία να πω ότι η Ustvolskaya ανήκει σε αυτή την εξαιρετικά σπάνια χορεία καλλιτεχνών που κάνουν πράγματα που είναι πολύ μπροστά από την εποχή τους. Αναλογιστείτε την τόλμη που χρειαζόταν να γράψει αυτή τη μουσική στο καθεστώς λογοκρισίας και ανελευθερίας της Σοβιετικής Ένωσης.

Δεν έχω κάτι άλλο να πω. Σε περιπτώσεις όπως αυτή αισθάνομαι ότι το μόνο που έχει νόημα είναι να βγάλω το σκασμό και να ακούσω με αφοσίωση:

Galina Ustvolskaya: Grand Duet, for Cello and Piano, τσέλο παίζει η Nina Hitz, πιάνο ο Frank Denyer

8 σχόλια:

un certain plume είπε...

Καταιγιστική η Galina. Ειδικά στις σονάτες της για πιάνο έχει αφήσει το σφυρί και έχει πιάσει το κομπρεσέρ!

Rowlf είπε...

Πράγματι, plume, η Ustvolskaya εκτός των άλλων απέδειξε ότι και τα Steinway μπορεί να είναι αντικείμενα μιας χρήσης.

Statler είπε...

Συμφωνώ με την ανάρτηση: σκασμός κι αφοσίωση.

saetiger είπε...

Μπορείς να πεις λίγα λόγια γιατί αυτή η μουσική θα δημιουργούσε ενδεχομένως προβλήματα στη συνθέτρια λόγω του καθεστώτος ανελευθερίας;

Rowlf είπε...

@ saetiger
Διότι δίνονταν ντιρεκτίβες στους καλλιτέχνες. Η Ustvolskaya τις αγνοούσε. Ακόμα και πολύ πιο "συντηρητικοί" αισθητικά συνθέτες είχαν αντιμετωπίσει προβλήματα. Πχ ο Prokofiev είχε κατηγορηθεί για φορμαλισμό (ένα από τα δυο μεγάλα αμαρτήματα στα οποία μπορούσε να υποπέσει ένας καλλιτέχνης στη Σοβιετική Ένωση, το άλλο ήταν να κατηγορηθεί ότι έκανε αντιλαϊκή τέχνη ―αντιλαϊκός = εχθρός του λαού = προδότης). Δες αυτό.

Ετοιμάζω σε συνέχεια της Ustvolskaya μια ανάρτηση για τον Shostakovich, εκεί θα αναφερθώ περισσότερο στο θέμα.

Statler είπε...

Yπόσχομαι κι εγώ ειδική έρευνα για τις συνθήκες (αν)ελευθερίας της τέχνης στη Σοβιετική Ένωση.

Rowlf είπε...

Μπορεί να με πείτε υπερβολικό (και η αλήθεια είναι ότι σε αυτά τα θέματα έχω μεγάλη ευαισθησία), αλλά θυμώνω πάρα πολύ όταν αναλογίζομαι το τι θα μπορούσαμε να έχουμε σήμερα ως παραγωγή της ρωσικής μουσικής και πόσο πιο πλούσια και σύνθετη θα ήταν η μουσική σκέψη της ρωσικής σχολής, αν μπορούσε να αναπτυχθεί ελεύθερα. Οι διωγμοί που υπέστησαν άνθρωποι που θεωρήθηκαν αιρετικοί μοιάζουν να ανήκουν σε εφιαλτικό μυθιστόρημα. Ξέρω πχ ότι μέρος έργων (χειρογράφων) του Schnittke κατασχέθηκε και μέχρι σήμερα δεν ξέρουμε αν αυτά έχουν καταστραφεί ή τα τρώνε τα ποντίκια σε κάποιο υπόγειο. Στον Schnittke κάνανε και άλλα πολλά, πχ κάποια περίοδο δεν είχε πρόσβαση σε χαρτί να συνθέτει παρά μόνο υπό έλεγχο. Κι επειδή το έργο αυτών των ανθρώπων δεν είναι "ιδιοκτησία" και υπόθεση μόνο των Ρώσων και δεν το εκτιμούν και το απολαμβάνουν μόνον αυτοί, αλλά όλοι μας, θεωρώ ότι όσα γίνανε είναι εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ανώνυμος είπε...

Rowlf, βάζεις μακράν την καλύτερη μουσική εδώ μέσα (ακόμα και όταν δεν πρόκειται για μουσική). Και γαμώ τις συνθέτριες οι Galya.