3/6/10

Περί τεχνολογικής ελευθερίας και άλλων τινων

Για τα fanboys της Apple, όπως εγώ (ανίατη περίπτωση), ετούτος ο Ιούνιος είναι κάτι σαν εορταστική περίοδος, πάρτι διαρκείας.
Πρώτη του μήνα ξεκίνησε  το D8 με μια συνέντευξη του Steve Jobs (γεγονός μάλλον σπάνιο, δε δίνει συχνά συνεντεύξεις), η οποία ―επόμενο― συζητιέται αρκετά. Μπορείτε να βρείτε υλικό (αποσπάσματα σε βίντεο και απομαγνητοφωνημένο το κείμενο) στο site του All Things Digital που διοργανώνει το D8. Ακριβώς μια εβδομάδα αργότερα από τη συνέντευξη αυτή, στις 7 Ιουνίου, ξεκινά το World Wide Developers Conference της Apple όπου κατά παράδοση γίνονται ανακοινώσεις για νέο software και hardware από την Apple. Δηλ. θα έχουμε να ασχολούμαστε, να συζητάμε, να μαλώνουμε και να γκρινιάζουμε. Ωραία πράγματα!

[Όλα αυτά σημαίνουν ότι το προσεχές διάστημα ίσως σας πρήξω με σχετικές αναρτήσεις]

Προς το παρόν διαβάστε, αν θέλετε, στο link που ακολουθεί ένα κείμενο του Neven Morgan (αν το γράφω σωστά) που μιλά για αυτό που συνήθως αναφέρεται ως το αρνητικό στοιχείο της Apple, την "κλειστή πλατφόρμα".


Και αφού το κείμενο χρησιμοποιεί ως παράδειγμα ένα γιαπωνέζικο κήπο θα βάλω να ακούσουμε το υπέροχο κι αισθησιακό I hear the water dreaming του Toru Takemitsu για γιαπωνέζικο φλάουτο κι ορχήστρα. Μια μουσική τελείως κλειστή όπως και ο κήπος στο παράδειγμα (όλο το κομμάτι στηρίζεται στην αρχική μελωδία του φλάουτου η οποία απαλλαγμένη από κάθε άγχος να οδηγηθεί κάπου, να έχει κάποια συνείδηση ή σκοπό, απλά περιφέρεται, σαν κόι μέσα στον κλειστό, προστατευμένο χώρο της λιμνούλας του) ίσως για αυτό και τόσο όμορφη. Φλάουτο παίζει ο Patrick Gallois, τη Συμφωνική του BBC διευθύνει ο Andrew Davis.



Συχνά όταν ακούω μουσική του Τακεμίτσου (του Τάκη-Μήτσου που λέει ένας γνωστός μου) σκέφτομαι πόσο περίεργο είναι μετά τους Debussy, Ravel και Messiaen την πιο γαλλική μουσική να την έχει γράψει ένας Ιάπωνας. Έπειτα όμως θυμάμαι τις παρατηρήσεις του Τανιζάκι στο "Εγκώμιο της σκιάς" για το ιαπωνικό αισθητικό ιδεώδες και ξαφνικά αυτή η "ιμπρεσσιονιστική" γραφή με τα θολά περιγράμματα και την ονειρική, μυστηριακή ατμόσφαιρα τοποθετείται σε άλλο πλαίσιο. Πρόκειται λοιπόν για μια καθαρά ιαπωνική αισθητική προσέγγιση που πολύ ταιριαστά είναι τοποθετημένη στη σκιά της γαλλικής σχολής/τεχνικής.

Τα περί ιαπωνικής αισθητικής και ευρωπαϊκής τεχνοτροπίας μου θύμισαν τώρα κάτι που παρατηρεί ο Kyle Gann για το 4'33" που ξαναέπιασα πρόσφατα. Λέει ο Gann ότι το 4'33" είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικά αμερικανικό μουσικό έργο διότι:
4'33" was born, on one hand, of European classical concert conventions and formal structure and, on the other, of Asian philosophy, brought together in a specifically American mix.
Νομίζω ότι ο Gann έχει δίκιο, μόνο ένας αμερικανός θα είχε την αναγκαία απόσταση από τις δυο διαφορετικές αυτές παραδόσεις ώστε να τις αντιμετωπίσει ίσα.

Όσο για το τι είναι "ανοιχτό" και το αν αυτό είναι καλό, ας πούμε ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι να το δει κανείς…

Αν τέλος αναρωτιέστε που κολλάνε όλα αυτά, η απάντηση είναι ότι δεν κολλάνε. Είναι απλά πράγματα που μου αρέσουν. Περιφέρομαι χωρίς σκοπό ανάμεσά τους στο μικρό χώρο αυτής της ανάρτησης.

UPDATE:
Ο John Gruber επισημαίνει τη διαφορά μεταξύ πραγματικότητας και εντύπωσης για την Apple
Perception vs Reality
Το κείμενο αφορά το iPhone OS και το App Store, αλλά όπως φαίνεται και από το σχόλιο του Arnold Böcklin (βασικά πολλοί φίλοι και γνωστοί έχουν την ίδια εντύπωση) ακόμα λοιπόν στην κοινή γνώμη υπάρχει μια διαστρεβλωμένη εντύπωση για το σύνολο των προϊόντων της Apple την οποία ο σχετικός τύπος αναπαράγει ανενδοίαστα.

3 σχόλια:

Arnold Böcklin είπε...

Πολύ ευχάριστη ανάρτηση. Ο Τακεμίτσου είναι ένας από τους αγαπημένους μου και πραγματικά βρίσκω πολύ ενδιαφέρον να δει κανείς πώς περνάει ο ιαπωνισμός στη γαλλική κουλτούρα και πώς προσλαμβάνεται εκ νέου από τον Τακεμίτσου. (Για την apple δεν έχω ιδέα. Ακούω ότι έχει πολλές ασυμβατότητες. Κάποια στιγμή θα ήθελα να καταλάβω γιατί είναι τόσο σημαντική για τους μουσικούς!)

SK είπε...

Τη μουσική του Takemitsu τον ανακάλυψα πριν καμμιά δεκαριά χρόνια κατά τη διάρκεια πτήσης Βοστώνη-Λονδίνο της American Airlines, όπου μια συμφωνική σύνθεσή του ήταν ανάμεσα στις επιλογές του καναλιού κλασσικής μουσικής.
Needless to say, I'm still flying AA :-)

Rowlf είπε...

Δεν πρέπει να υπάρχει άνθρωπος που να άκουσε μουσική του Τακεμίτσου που να μην κόλλησε. Είναι απλά υπέροχη.

@ Arnold Böcklin
Πολύ σωστή η παρατήρηση: πρώτος ο γαλλικός ιμπρεσσιονισμός επηρεάστηκε από αυτό που ενίοτε ονομάζουμε εξωτισμό ή οριενταλισμό (ορχήστρες γκαμελάν κτλ). Αυτό που ίσως μου διαφεύγει είναι ότι για έναν Ιάπωνα εξωτική μάλλον είναι η ευρωπαϊκή κουλτούρα και παράδοση.

Για την Apple: οι ασυμβατότητες υπήρχαν την εποχή που κυκλοφόρησαν τα Windows 95, εδώ και περίπου μια δεκαετία δεν υφίστανται, αλλά είναι ένας από τα "επιχειρήματα" που συνεχίζουν να κυκλοφορούν. Η Apple έχει πάρα πολύ ισχυρή βάση όχι μόνο στους μουσικούς, στα περισσότερα από τα λεγόμενα δημιουργικά επαγγέλματα. Έχει να κάνει τόσο με την ίδια την πλατφόρμα και διάφορες ευκολίες της, όσο και με το software που υπάρχει.

Ας πω για μένα: οι πρώτοι υπολογιστές όπου διδάχθηκα ηλεκτροακουστική μουσική, πιτσιρικάς ακόμα, ήταν τα Cubes της NeXT και το λειτουργικό σύστημα το NeXTSTEP. Τα NeXT Cubes ήταν υπολογιστικά τέρατα για την εποχή τους και για αυτό η "default" πλατφόρμα για computer music τότε. H NeXT ήταν η εταιρία που έφτιαξε ο Steve Jobs όταν το 1985 τον έδιωξαν κακήν-κακώς από την Apple. Το 1997 η Apple αγόρασε την NeXT. Από την άλλη το IRCAM χρησιμοποιούσε παλαιότερα σχεδόν αποκλειστικά υπολογιστές της Apple (ακόμα στο μεγαλύτερο ποσοστό Macintosh έχουν). Υπάρχουν μια σειρά από προγράμματα που βγάζουν που κάποτε υπήρχαν μόνο για Mac OS. To λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιούν σήμερα τόσο οι υπολογιστές της Apple, το Mac OS X, είναι υβρίδιο που προέκυψε από το NeXTSTEP και το παλιό, το classic όπως το λέμε, Mac OS. Υπάρχει software που τρέχαμε τότε στα NeXT Cubes και στο οποίο πρωτοέμαθα που ήταν πολύ εύκολο να μετατραπεί και τρέχει ακόμα στο Mac OS X. Θέλω, δεν θέλω υπάρχει και ένα έντονο στοιχείο νοσταλγίας.