23/4/09

Μια χολυγουντιανή υπερπαραγωγή ή τι ίσως είναι χειρότερο κι από Stokowski

Πρώτα ακούμε το πρωτότυπο από τον Helmut Walcha που αρέσει στο μάγειρα και τον SK:
Και μετά ακούμε τη Φιλαρμονική του Λος Άντζελες υπό τη διεύθυνση του Esa-Pekka ξε-Salonen σε έναν ναρκισσιστικό υφολογικό αυνανισμό του Edward Elgar πάνω στο ίδιο έργο:
It's elementary, dear readers: η διαφορά είναι ότι ο Stokowski απλά δεν ξέρει ενορχήστρωση, ενώ ο Elgar βάζει χέρι στο κείμενο του Bach (με αγγλικά φρου-φρου κι αρώματα ― και καλά posh) για να το κάνει αυτό που δεν μπορεί να είναι: ορχηστρικό.

13 σχόλια:

Waldorf είπε...

Λίγα λόγια για τον Sir Edward William Elgar.

Ανώνυμος είπε...

@rowlf

Ανώνυμος είπε...

@rowlf

Kala re, de bare8hkes na asxoleisai akomh me ton stokowski h' aplws exeis ph3ei me auta pou kaneis kai eipes na 3edoseis ligo?

SK είπε...

H φούγκα του BWV 537 είναι από τα κομμάτια που μου είχαν κάνει μεγάλη εντύπωση από μικρός. Αυτά τα τέσσερα διαδοχικά σολ στο δεύτερο μέτρο (το PDF εδώ) σου αποτυπώνονται αμέσως!

Αν και γενικά είμαι fan της αγγλικής μουσικής, εδώ ο Elgar δεν κάνει τίποτα το ιδιαίτερο.

Rowlf είπε...

@ chef
το 2ο. Έτσι μου 'ρχεται να τα βροντήξω αλλά τώρα τον έφαγα τον γάιδαρο.

@ waldorf
Μωρ' τι μας λες; δηλ. αλλιώς τι; Θα πάρεις το Ζαμπούνη να κάνετε καθιστική διαμαρτυρία καταμεσής του blog.

@ SK
Τη γνώμη μου για την αγγλική μουσική την έγραψα στον Delius. Αυτό που κάνει εδώ ο Elgar κατατάσσεται μάλλον σε αυτό που περιγράφεται ως παράφραση (στα πρότυπα του Liszt και άλλων) και όχι απλά ενορχήστρωση (από ενορχηστρωτικής πλευράς μια χαρά είναι αυτά που κάνει). Το αποτέλεσμα είναι ένα χαρακτηριστικό για τον Elgar τσίρκουλο που δεν ξέρεις αν είναι το εκλάβεις ως τέτοιο και απλά να σπάσεις πλάκα ή να τον πάρεις στα σοβαρά και να αρχίσεις να συγχίζεσαι. Οι Άγγλοι πάντως εννοούν να πάρουμε στα σοβαρά τον Elgar (που τον θεωρούν μεγάλο συνθέτη, ελλείψει άλλου). Εγώ βρίσκω πάλι ότι έχει μόνο τοπική, εθνική αξία (κάτι σαν ένα Άγγλο Καλομοίρη) κι ας μου αποδείξει ο Waldorf ή όποιος άλλος το αντίθετο.

saetiger είπε...

@Rowl

Η απόδειξη ότι ο Elgar δεν είναι άγγλος Καλομοίρης είναι ότι ασχολείσαι (έστω και αρνητικά) μαζί του. Πόσοι Άγγλοι ξέρουν τον Καλομοίρη και πόσοι Έλληνες τον Elgar;

Και διευκρινίζω ότι δεν έχω όρεξη να υποστηρίξω την γλυκανάλατη μουσική του Elgar.

Rowlf είπε...

@ saetiger
επίσης πόσοι Άγγλοι ξέρουν τον Σκαλκώτα;

saetiger είπε...

@Rowl

Κανένας. Τον Σκαλκώτα όμως τον σαμποτάρανε οι ίδιοι οι Έλληνες. Αν είναι γνωστός στο εξωτερικό, είναι λόγω των Γερμανών και πέντε έξι Ελλήνων. Ο Elgar άραγε πώς έγινε γνωστός έξω από την Αγγλία (εδώ δηλώνω πλήρη άγνοια);

Τελοσπάντων, το promotion του πολιστισμού κάθε έθνους είναι μεγάλη συζήτηση. Κάποιοι συνθέτες-λογοτέχνες-καλλιτέχνες επιβλήθηκαν στη διεθνή σκηνή για λόγους που δεν έχουν να κάνουν απαραίτητα με την ποιότητα του έργου τους, άλλοι πάλι (βλ. Σκαλκώτας) μένουν αφανείς για λόγους που έχουν να κάνουν με οκεία κακά.

Και για να πούμε και του στραβού το δίκιο. Για να διαπρέψεις διεθνώς ως Έλληνας, μάλλον πρέπει να φύγεις από την Ελλάδα. Ως Άγγλος, όχι απαραίτητα.

Rowlf είπε...

Σε κάθε περίπτωση ο παραλληλισμός Καλομοίρη - Elgar έγινε σε σχέση με το πως λειτούργησε/λειτουργεί εθνικοπατριωτικά (βλ. εθνικιστικά) το έργο τους (οι Άγγλοι εθνική σχολή δεν είχαν ― με τα χαρακτηριστικά τουλάχιστον που αυτές εμφάνισαν στην Ανατολική Ευρώπη κατά κύριο λόγο).

Αυτό το στιλ φοράει με το ζόρι και στον Μπαχ στην μεταγραφή αυτή. Η μεν φαντασία γίνεται γλυκερή και φτηνή σαν Άρλεκιν για να συγκινεί τις ευαίσθητες ψυχές του πλήθους. Στη δε φούγκα που κατά αυτήν την αντίληψη περί μουσικής οφείλει να τονώνει το λαϊκό αίσθημα και να ξεσηκώνει τα πλήθη (όλη η δόξα, όλη η χάρη ένα πράμα) μια ηρωική ενορχήστρωση από μόνη της δεν αρκεί και πρέπει να εμπλουτιστεί το κείμενο με άλλα ηρωικά σχήματα και φιγούρες. Η τέχνη της μουσικής δημαγωγίας με άλλα λόγια.

Aggelos είπε...

Tου Elgar η ενορχήστρωση αναφορικά με το ύφος της είναι εντυπωσιακώς εκλεπτυσμένη. Τα κύμβαλα και τα κρουστά πόσο εύθυμα χτυπούν!
Και μετά φέρτε και ενορχηστρώσεις του Henry Wood για έργα του Bach.

Και την ενορχήστρωση του Ottorino Respighi (ξέρετε Bach-Respighi Passacaglia & Fugue BWV 582) για να βροντήξουν τα ηχεία από το όργανο....
Το όργανο στη αρχή της ενορχήστρωσης κάνει το ηχεία να "μυκώνται", μιας και ξεκινά με fortissimo και έπειτα αχνοσβήνει μέσα στον ορχηστρικό ήχο.





Επίσης βλέπω πως ο Στοκόφσκι σου έγινε βασανιστική ιδέα...

Rowlf είπε...

Άγγελε,
η ενορχήστρωση είναι μέρος της δουλειάς μου και της καθημερινότητά ς μου, οπότε φυσικά και θα ασχολούμαι και θα την σκέφτομαι αρκετά. Τον Stokowski πάντως φροντίζεις να μου τον θυμίζεις εσύ.

Στην ουσία η ανάρτηση αυτή δεν είναι ούτε για τον Stokowski ούτε για την ενορχήστρωση. Είναι για τον Elgar και το ερμηνευτικό ύφος του στον Bach και κατ' επέκταση ίσως γενικότερα για το ερμηνευτικό ζήτημα στον Bach (ένα ιδιαίτερα ακανθώδες θέμα που έχουμε θίξει κι αλλού σε αυτό το blog).

Για την μεταγραφή του Elgar θα μπορούσε να βρει κανείς διάφορα επίθετα, το εκλεπτυσμένη σε καμία περίπτωση δε θα ήταν μέσα σε αυτά (όπως γενικότερα σε καμία περίπτωση δε θα περιγράφαμε ως εκλεπτυσμένη τη μουσική του Elgar ― ούτε οι Άγγλοι δεν το κάνουν αυτό).

Aggelos είπε...

Oχι, δεν σου τον θυμίζω εγώ. Πάντως occasione data, αυριο στις 7 Μαϊου κάνει παγκόσμια πρεμιέρα η εκτέλεση της μιας και μοναδικής συμφωνίας που έχει συνθέσει ο Στοκοφσκι. Αποτελείται από δυο κινήσεις. Αυτά.-



Πιστεύω πως πρέπει να συζητηθούν εκτενώς όλες οι ενορχηστρώσεις για έργα του JS Bach. Από συνθέτες και διευθυντές ορχήστρας.
Σίγουρα μια αριστοτεχνική ενορχήστρωση που θα θυμάμαι πάντα είναι του Arnold Schoenberg για το Πρελούδιο & Φούγκα BWV 552 σε Μι ύφεση μείζονα.
Για αυτό σου λέγω: για την ενορχήστρωση Ottorino Respighi τι έχεις να δηλώσεις? (ξέρεις Πασακάλια & Φούγκα BWV582)

Aggelos είπε...

@rowlf
Άκουγα ενορχηστρώσεις από Sir Henry Wood (Μussorgsky Εικόνες από μια Εκθεση, Chopin επικήδειο εμβατήριο, κλπ).
Η αντίδραση στο άκουσμα ήτανε κατάπληξη εως καταπληξία!....
Εαν η ενορχηστρωση του Sir Edward Elgar είναι ένας ναρκισσιστικός υφολογικός ερωτισμός, τότε την ενορχήστρωση του Sir Henry Wood για Toccata&Fugue BWV565 πως να την χαρακτηρίσουμε? Σχολίασε σε παρακαλώ!
http://www.sendspace.com/file/jlmi3a




Γιγάντειες-κολοσσιαίες-θεόρατες συμφωνικές δυνάμεις, αλλά υπάρχει και χώρος για ρομαντισμό στη Toccata & Fugue.
Τον λατρεύω! Μακάρι να είχαμε και άλλες ηχογραφήσεις για ενορχηστρώσεις Wood, διότι είναι πολύ λίγες....